تاثیر ارتودنسی بر درد مفصل فک

اگر هنگام خمیازه کشیدن، جویدن غذا یا حتی صحبت کردن، صدای کلیک‌مانندی شنیده اید یا احساس درد در ناحیه فک یا اطراف گوش را تجربه کرده باشید، به احتمال زیاد، شما مبتلا به عارضه اختلال مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) شده اید. نگران نباشید، امروزه روش های موثری برای درمان آن وجود دارد مثل ارتودنسی. ارتودنسی کمک می کند که دندان‌ها و فک در جای درست قرار بگیرند. این باعث کاهش فشار به مفصل فک شده و علت اصلی بسیاری از دردهای مفصل فک را از بین می‌برد.

ما در این مقاله، به صورت جامع و تخصصی به بررسی تاثیر ارتودنسی بر درد مفصل فک می‌پردازیم. به شما نشان خواهیم‌ داد که چگونه یک لبخند زیبا می‌تواند شما را از این درد مزمن نجات دهد. پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.

چرا باید به درد مفصل فک اهمیت بدهیم؟ بررسی مشکلات مفصل فکی و علل آن

امروزه، بسیاری از افراد از ارتباط بین ناهنجاری‌های دندانی و مشکلات ناحیه مفصل فک، آگاهی چندانی ندارند و ممکن است که سال‌ها با این درد دست و پنجه نرم کنند بدون آنکه به فکر درمان آن باشند.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید طبق گزارش موسسه ملی تحقیقات دندانپزشکی جمجمه و صورت (NIH) در آمریکا، حدود ۵ تا ۱۲ درصد از افراد جامعه از اختلال مفصل گیجگاهی-فکی (TMJD) رنج می‌برند. نکته مهم اینجاست که برخلاف بسیاری از بیماریهای مزمن، شیوع اختلال TMJ، در میان جوانان بیشتر گزارش شده است. جالب‌تر اینکه، تحقیقات NIH نشان می‌دهد که زنان حداقل دو برابر بیشتر از مردان مستعد ابتلا به اختلال TMJ هستند. براساس این تحقیق، شیوع اختلال TMJ می‌تواند ناشی از عوامل هورمونی یا تاثیر استفاده از داروهای ضد بارداری و مکمل‌های استروژن در زنان باشد.

علاوه بر آن، طبق یک تحقیق انجام شده توسط مرکز NHS انگلستان و دانشکده جراحی دندانپزشکی کالج سلطنتی، اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMD) دومین علت شایع  درد در ناحیه صورت و دهان پس از دندان درد شناخته شده است.

طبق این گزارش، TMD می تواند باعث بروز مشکلات و ناراحتی‌های شایعی شود که در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

توجه: افراد مبتلا به اختلالات TMJ، همه این علائم و مشکلات را تجربه نمی‌کنند. در ضمن، شدت این علائم می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.

این درد آزاردهنده مفصل فک که معمولا با صدای ناخوشایند کلیک همراه است می تواند کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. از نظر زیبایی و روانی، نیز می‌تواند بر تصویر فرد از خودش تاثیر منفی بگذارد و باعث کاهش اعتماد به نفس شود.

ارتباط و تاثیر ارتودنسی بر درد مفصل فکی-گیجگاهی یا TMJ

اگر شما جزء آن دسته از افرادی هستید که از اختلال مفصل گیجگاهی فکی یا TMJ رنج می‌برید و برخی از علائم را دارید، باید بگوییم که خوشبختانه، ارتودنسی یکی از راه حل‌های موثر و قطعی است.

ارتودنسی شاخه ای از دندانپزشکی تخصصی است که با هدف پیشگیری، درمان و کاهش دردهای فک و صورت به کار می رود. درمان با ارتودنسی می تواند به اصلاح مشکلات بایت (Bite) یا نحوه قرارگیری دندان‌ها روی هم کمک کند و نقش مهمی در کنترل علائم TMJ داشته باشد.

همچنین ۸ علت اصلی صدا دادن فک و راه های درمان آن را بخوانید.

وقتی دندان‌ها به درستی روی هم قرار نمی گیرند (بایت نامناسب)، می تواند باعث مشکلات شایعی شود که با اختلالات TMJ مرتبط هستند. امروزه، میلیون‌ها نفر را در سراسر دنیا درگیر اختلالات ناشی از بایت نامناسب هستند. این مشکلات شایع عبارتند از:

• فشردگی دندان‌ها: وقتی فضای کافی برای دندان‌ها وجود نداشته باشد، می‌تواند باعث شود که دندان‌ها برای قرار گرفتن، به یکدیگر فشار بیاورند. این فشار مفصل فک را دچار آسیب می‌کند و باعث درد می شود.
• فاصله بین دندان‌ها: وقتی بین دندان ها فاصله باشد می‌تواند مدل طبیعی بایت را مختل کرده و باعث کشیدگی فک شود.
• جلوزدگی بیش از حد دندان‌های بالا (اوربایت/دیپ بایت): وقتی دندان‌های جلویی بالا روی دندان‌های پایینی قرار می‌گیرند، می‌تواند فشار بیش از حدی به عضلات فک وارد کند.
• جلوزدگی فک پایین (آندربایت): اگر فک پایینی شما از فک بالایی جلوتر باشد، می‌تواند به TMJ فشار وارد کند و عملکرد فک را محدود کند.

به مرور زمان، با تغییر موقعیت آرام دندان‌ها، ارتودنسی می‌تواند باعث ایجاد بایت متعادل‌تری شود (دندان‌ها بهتر روی هم قرار بگیرند). که در نتیجه باعث درمان مشکلات مرتبط با بایت و اختلالات TMJ در افراد می شود.

با این حال، توجه به این نکته مهم است که در مورد مشکلات حادتر، ارتودنسی ممکن است تنها راه حل برای اختلالات TMJ نباشد. ارتودنسی می‌تواند با روش‌های کاربردی دیگری نیز ترکیب شود:

1. درمان با اسپلینت (Splint Therapy): اسپلینت نوعی محافظ دهان است که استفاده سفارشی از آن به تثبیت مفصل فک و کاهش درد کمک می‌کند.
2. فیزیوتراپی: تمرینات آهسته و منظم فیزیوتراپی به تقویت عضلات فک کمک کرده و باعث انعطاف‌پذیری بیشتر عضلات و مفصل‌ فک می شود.

مزایای ارتودنسی برای درد مفصل فک

اکنون که با تاثیر ارتودنسی بر درد مفصل فک آشنا شدید، می‌رویم سراغ مزایای متعددی که این روش درمانی برای بیماران TMJ دارد.

• بهبود عملکرد و اصلاح فک و به حداقل رساندن فشار در حین جویدن و باز و بسته کردن دهان
• کاهش درد TMJ و مشکلات ناشی از آن مثل گوش درد ، دندان‌درد، سردرد و غیره
• اصلاح ناهنجاری های ظاهری، بهبود تناسب چهره و ایجاد لبخند دلنشین
• کاهش فشار بر مفصل TMJ با مرتب و تراز کردن دندان‌ها
• کمک به درمان دندان قروچه و افزایش کیفیت خواب در این افراد
• بهبود تنفس

مقایسه روش های درمانی مشکلات مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ)

علاوه بر ارتودنسی، روش‌های دیگری برای درمان اختلال TMJ وجود دارد. ما در ادامه، این روش های رایج را با هم مقایسه می کنیم که به شما در تصمیم‌گیری نهایی کمک می کند.

مهمترین نکات مراقبتی درمان TMJ با ارتودنسی (بایدها و نبایدها)

برای درمان کامل TMJ با ارتودنسی، توصیه می‌کنیم نکات مراقبتی زیر را رعایت کنید تا از عوارض جانبی آن جلوگیری کنید:

• به عضلات ناحیه فک استراحت کافی دهید
• از صحبت های طولانی و غیر ضروری خودداری کنید
• از خوردن غذاهای چسبناک و سفت مثل آجیل، لواشک یا آدامس پرهیز کنید
• آهسته غذا بخورید و غذا را به قطعات کوچکتر تبدیل کنید
• از جویدن بیش از حد پرهیز کنید
• از تکیه دادن دست به فک و چانه خودداری کنید
• در صورت درد مفصل، از کمپرس سرد و گرم استفاده کنید
• تمرین هایی را مرتبا برای تقویت و کشش فک تحت نظر ارتودنتیست خود انجام دهید
• پس از ارتودنسی، حتما از مکمل ریتینر برای حفظ و ثبات تراز فک استفاده کنید البته طبق نظر دندانپزشک متخصص
• قبل از ارتودنسی، حتما طبق نظر متخصص، بررسی تخصصی مفصل فک (MRI یا CBCT) انجام دهید

راه های تشخیص مشکلات مفصل فکی

برای اینکه بدانید آیا این مشکل را دارید یا خیر، برای معاینه تخصصی فک خود بهتر است به پزشک متخصص فک و صورت و یا متخصص مجرب ارتودنسی مراجعه کنید. دندانپزشکان متخصص فک و صورت، با بررسی دقیق سابقه پزشکی بیمار، روش های تشخیصی مشکلات TMJ از جمله را تصویربرداری از ناحیه فک و صورت (MRI) یا سی‌تی‌اسکن و در برخی موارد استفاده از اسپلینت تشخیصی را توصیه می کنند.

مشاوره برای بهترین متخصص درمان مشکلات مفصل فک با ارتودنسی

با خواندن مطالب فوق، اگر احساس‌ می‌کنید که یک یا چند علائم مهم اختلال فکی را دارید مانند درد فک، مشکل در جویدن یا باز و بسته کردن دهان، توصیه می‌کنیم که برای مشاوره به بهترین متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. مشاوران و متخصصان ناهنجاریهای دهان و دندان، با استفاده از بهترین روش های نوین دندانپزشکی، معاینه جامعی را برای تعیین علت اختلال TMJ شما انجام می‌دهند.

اگر دندان‌های نامرتب از عوامل موثر شناخته شوند، ممکن است ارتودنسی به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی درد مفصل فکی توصیه شود. همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره از بهترین متخصص ارتودنسی و ناهنجاریهای فک و صورت برای درمان مشکلات ناشی از مفصل فک، با دکتر ستار کبیری تماس بگیرید.

سوالات متداول شما

  ۱. اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) چیست؟

وضعیتی است که باعث ناهنجاری هایی در مفصل ها،  استخوان ها و عضلات ناحیه فک می شود

۲. چطوری ارتودنسی درد مفصل فک را درمان می کند؟

درمان TMJ با روش ارتودنسی شامل بازگشت فک به جایگاه اصلی خود و حفظ این موقعیت، کاهش فشار روی مفصل فک، صورت و گردن و همچنین تسکین عضلات فک و صورت با اصلاح و تنظیم آن

۳. آیا ارتودنسی می تواند باعث درد مفصل فک شود؟

خیر، ارتودنسی، در اغلب موارد باعث کاهش درد مفصل فک و درمان مشکلات ناشی از آن می شود.

۴. علل شایع TMJ یا درد مفصل فک چیست؟

تحلیل رفتن دندان ها، ساییدی مفصل، دندان قروچه، آرتروز، ناهنجاری های مادرزادی، استرس و فشار روانی

۵. هزینه درمان اختلال مفصل فک با روش ارتودنسی چقدر است؟

هزینه ارتودنسی برای درمان اختلال TMJ رقم مشخصی ندارد و بسته به شرایط بیمار، نوع ارتودنسی یا نحوه قرار گرفتن در فک بالا یا پایین و سایر عوامل متفاوت است.

۶. بهترین سن برای انجام ارتودنسی جهت درمان درد ناشی از مفصل فک چه سنی است؟

سن بین ۱۲ تا ۱۸ سال بهترین رده سنی برای تاثیر گذاری بر مفصل فک است، ولی در بزرگسالی هم امکان درمان وجود دارد.

نکته پایانی

اگر مقاله ما را تا انتها خوانده باشید، پاسخ همه سوالات مرتبط با تاثیر ارتودنسی بر درد مفصل فک را دریافت کرده اید. اما خوب، فراموش نکنید که شرایط هر بیمار می تواند با سایر بیماران مشابه کاملا متفاوت باشد. از این رو، تشخیص بیماری و درمان آن فقط با انجام معاینه تخصصی امکان پذیر است.