ارتودنسی دندان کودکان

مشکلات موجود در فک و دندان از جمله نامنظم بودن دندان ها، بعضا به صورت ژنتیکی یا تحت تاثیر شرایط مختلف بیرونی، در سنین کودکی ایجاد می شوند. این مشکلات باید جدی گرفته شوند و برای درمان آنها به بهترین متخصص دندانپزشکی مراجعه شود. درمان های اولیه ای مانند ارتودنسی کودکان این توانایی را دارند که به صورت کامل این نوع ناهنجاری را تصحیح کنند. برای انجام ارتودنسی نیاز به اطلاعاتی وجود دارد، این اطلاعات شامل موارد مهمی چون هدف از ارتودنسی دندان کودکان، مزایای ارتودنسی کودکان، متخصص انجام ارتودنسی برای کودکان، شرایط نیاز به انجام ارتودنسی دندان برای کودک، هزینه ارتودنسی، مراقبت های بعدی از آن، مدت درمان ارتودنسی دندان کودک و … می باشد. در این مطلب سعی بر آن شده که تمام اطلاعات ضروری مورد نیاز والدین در این زمینه، به طور کامل مرور شود.

منظور از ارتودنسی کودکان چیست؟

در کوتاه ترین تعریف ممکن از منظر سازمان بهداشت جهانی ارتودنسی کودک درمانی برای رفع ناهنجاری های فک و دندان، منظم کردن دندان ها و ایجاد تناسب بین فک ها و صورت می باشد. در این درمان شرایط غیر طبیعی مانند انحراف فک به یک سمت، جلو و عقب بودن فک ها نسبت به یکدیگر، عدم هم راستایی دندان ها در خط طبیعی خود و … برای کودکان در سن مناسبی اصلاح می گردند.

متخصص ارتودنسی کودکان کیست؟

دندانپزشکی می تواند درمان ارتودنسی کودکان را انجام دهد که در کنار تحصیلات عمومی دندانپزشکی، دوره تخصصی مربوط به شناسایی و درمان ناهنجاری ها و مشکلات موجود در فک و دندان را در بازه زمانی 2 تا 4 سال گذرانده باشد. این دسته از دندانپزشکان قادر به تشخیص به موقع مشکلات دندانی می باشند و می توانند فرآیند های درمانی را مناسب با سن بیمار انجام دهند.

حرفه ای ترین و بروزترین تکنولوژی ارتودنسی و مشاهده نتایج انواع طرح درمان در کلینیک دکتر ستار کبیری : تکنولوژی تصویر برداری سه بعدی ارتودنسی دیجیتال

چطور تشخیص دهم که کودک من به درمان ارتودنسی نیاز دارد؟

برای اینکه جهت انجام ارتودنسی اقدام شود نیاز است که والدین بدانند شرایطی مانند تغییر موقعیت دندان ها، غیر طبیعی بودن فرم فک ها و ناهنجاری های موجود در آنها از جمله نشانه های نیاز برای مراجعه به متخصص ارتودنسی می باشد. این موارد به صورت چشمی و کاملا واضح قابل مشاهده است و مشکلات آن برای کودک در انجام امورات روزانه مانند خوردن و آشامیدن نیز به چشم می آید. در یک دسته بندی کامل بیان می شود زمانی که والدین موارد زیر را در کودک مشاهده کردند باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند:

• عقب یا جلو بودن فک ها به صورت غیر طبیعی
• کج بودن دندان های دائمی کودک
• فاصله زیاد بین دندان ها
• روی هم قرارگیری دندان ها
• وجود فاصله بین دندان های بالا و پایین در زمان بسته بودن دهان
• انحراف فک ها نسبت به یکدیگر به سمت راست یا چپ
• عدم تنفس از بینی و انجام آن از دهان ( آیا درمان تنفس دهانی با ارتودنسی امکان پذیر است )
• مکیدن انگشت بعد از 5 سالگی
• مشکل در خوردن غذا و آشامیدن نوشیدنی ها
• و …

مزایای ارتودنسی در کودکی

با درمان به موقع کودک، باعث خواهید شد فواید با ارزش ارتودنسی عامل شادابی و سلامت دهان و دندان او باشد. مهمترین این فواید عبارتند از:

• افزایش سلامت دندان و دهان: زمانی که دندان ها نسبت به یکدیگر در موقعیت درستی نباشند، در جویدن غذا و خوراکی دچار مشکل می شوند به طوری که هم فشار زیادی به آنها وارد می شود و هم مقدار زیادی از مواد خوراکی در بین دندان ها باقی می مانند که به راحتی و با مسواک و نخ دندان نیز گاهی برطرف نمی شوند. ارتودنسی این مشکل را حل می کند و در نتیجه شرایط سلامتی دندان ها و بهداشت دهان کودک بسیار بهبود می یابد.
• افزایش اعتماد به نفس: بهبود فرم کلی فک ها و ایجاد لبخندی زیبا در کودک مزیت دیگری است که با ارتودنسی ایجاد می شود. زمانی که کودکان احساس کنند با بقیه متفاوتند و دارای ناهنجاری یا مشکلی هستند گوشه گیر و جمع گریز می شوند و سطح اعتماد به نفس آنها کاهش می یابد. با درمان این موارد، احساس خوبی در کودک ایجاد می شود و با اعتماد به نفس بالاتری در جمع حاضر می شود.
• صحیح و واضح صحبت کردن : صداها و کلماتی که در صحبت کردن از دهان فرد بیرون می آیند، نتیجه برخورد زبان با اطراف دهان و دندان ها می باشد. اگر این دندان ها و فک ها در موقعیت درستی نباشند در نتیجه حروف به درستی بیان نمی شوند و حالت هایی مانند کش دادن حروف، مشابه هم گفتن برخی حروف نزدیک، لکنت زبان داشتن و … ایجاد می شود. ارتودنسی با بازگرداندن دندان ها به جای مناسب خود، توانایی تکلم و صحبت کردن کودک را افزایش می دهد.
• کاهش زمان درمان و افزایش بازدهی : اگر ارتودنسی در سن مناسب کودک انجام شود، زمان بهبودی و درمان به مراتب کوتاه تر از سنین بالا خواهد بود. چرا که ساختار دندان ها در مرحله رشد قرار دارند و ارتودنسی می تواند در زمان کوتاهتری تغییرات مورد نظر را در آنها ایجاد کند. در سنین بالا درگیر کار و زندگی بودن و نداشتن زمان طولانی برای انجام درمان ارتودنسی نیز وجود دارد.
• هزینه درمان کمتر : شرایط رشد دندان در کودکی به شکل پذیری مناسب تر آن کمک می کند و سختی و استحکام دندان ها مانند بزرگسالی نیست. در نتیجه هزینه درمان نیز به مراتب کمتر خواهد بود. برآوردها نشان داده است که هزینه ارتودنسی در کودکان تقریبا نصف هزینه ارتودنسی یک بزرگسال است.
• رفع مشکلات دندانی بدون نیاز به جراحی فک: اگر در سنین رشد فک و دندانها مشکلات درمان نشوند در بزرگسالی احتمال اینکه تنها با ارتودنسی درمان نشوند زیاد است و باید علاوه بر ارتودنسی، جراحی فک نیز انجام شود.

بهترین سن برای درمان

بعد از اینکه دندان های شیری کودک افتادند و دندان های دائمی شروع به رشد کردند باید معاینات دوره ای زیر نظر دندانپزشک انجام شود. در این معاینات دوره ای متخصص با در نظر گرفتن همه شرایط و تسلط کامل بر تشخیص ناهنجاری ها، می تواند نیاز کودک به انجام ارتودنسی را بهتر و زودتر تشخیص دهد.

اگر معاینات دوره ای برای کودک خود انجام نداده اید، در صورت مشاهده هر کدام از شرایط گفته شده قبل از تکمیل شدن دندان های دائمی به طور کامل برای تشخیص مشکلات دندانی سریعا باید اقدام کنید و کودک را تحت درمان قرار دهید.

همیشه به این شکل نیست که تا برای انجام معاینه اقدام کنید، فرآیند ارتودنسی شروع شود، متخصص دو مرحله برای درمان معمولا در نظر می گیرد که شامل مرحله اولیه یا مقدماتی در سنین 6 تا 8 سال و مرحله اصلی در بازه سنی 10 تا 15 سال می شود.

• در مرحله اولیه معمولا خبری از بریس ارتودنسی نیست مگر در موارد محدود و خیلی ویژه که به تشخیص متخصص انجام گیرد. در این مرحله بیشتر با کمک وسیع کننده ها و فضا نگهدارنده ها سعی می شود درمان صورت پذیرد.
• در مرحله دوم و اصلی که بیشتر برای افرادی بوجود می آید که در سنین کم معاینه نشده اند یا ناهنجاری آنها بسیار زیاد بوده است، به طور کامل از بریس برای دندان های دائمی استفاده می شود. بازه سنی 10 تا 15 سال در مرحله دوم را جز سنین بسیار خوب ارتودنسی می دانند.

اطلاعات کامل در مورد جزییات ضروری و سن مناسب ارتودنسی را اینجا بخوانید : بهترین و حداقل سن برای ارتودنسی دندان

طول درمان چقدر است؟

عوامل مختلفی از جمله نوع ناهنجاری و مشکل، شدت آن، شرایط جسمی کودک و … در طول درمان تاثیرگذار می باشد.

• در مواردی که کودک در مرحله اول و به کمک وسیع کننده ها و فضا نگهدارنده ها تحت درمان قرار گیرد مدت زمان ارتودنسی بین 4 تا 8 ماه می باشد.
• در مواردی که ارتودنسی مرحله اصلی و با کمک بریس انجام شود، طول درمان بین 6 ماه تا 18 ماه خواهد بود.

همچنین طول درمان به روش درمان هم بستگی دارد, بعد از انجام معاینات دقیق، بازه زمانی محدودتر و دقیق تری برای طول درمان توسط متخصص بیان می گردد. توجه داشته باشید بهتر است کودک شما باید بدون اجبار و استرس شروع به درمان کند. تاثیر استرس بر درمان ارتودنسی دندان را اینجا بخوانید.

درمان ارتودنسی فرزندم را چگونه آغاز کنم؟

برای شروع درمان ارتودنسی دو مورد می توانند کمک کننده باشند. یکی اینکه شما به عنوان والدین هر روز شرایط کودک خود را مشاهده می کنید و هر نوع مشکل یا ناهنجاری وجود داشته باشد را مشاهده خواهید کرد. در چنین شرایطی باید برای انجام معاینات تخصصی به دندانپزشک مراجعه نمایید.

مورد دوم کودکانی هستند که دوره ای معاینات دندانپزشکی برای آنها انجام می شود. متخصص در صورت مشاهده هر گونه عارضه و مشکل به شما بیان خواهد کرد که فرآیند درمان را انجام دهید. در این مرحله شما باید بهترین متخصص ارتودنسی را متناسب با توانایی، تجربه، سطح رضایت مشتریان، شرایط کلینیک، شرایط دسترسی و … انتخاب کنید و کودک خود را به آنجا ببرید.

باقی روند درمان زیر نظر متخصص و به صورت مرحله به مرحله انجام می شود و شما کافی است که دستورات و نظرات پزشک را که شامل رعایت بهداشت دهانی، تغذیه مناسب، مراجعه به صورت مرتب، مراقبت جسمی از صورت کودک و … می باشد، رعایت کنید و مطابق با آن ادامه درمان را طی کنید.

هزینه ارتودنسی دندان کودکان

گستردگی کاربردهای ارتودنسی و همچنین شرایط مختلفی که سبب می شود متخصص از ارتودنسی استفاده کند، سبب شده است که هزینه های آن متفاوت باشد. بعد از جلسه مشاوره و معاینه اولیه متخصص با در نظر گرفتن تمام  عوامل، هزینه را به صورت دقیق به شما بیان می کند. هرچه در سنین کمتری ارتودنسی انجام شود هزینه درمان آن نیز کمتر می شود، چرا که فرآیند رشد دندان کودک با ارتودنسی همراه می شود و مشکلات مورد درمان بهتر تغییر شکل پیدا می کنند. شرایط ارتودنسی اقساطی در کلینیک دکتر ستاری در کرج را اینجا ببینید.

سوالات متدوال برای ارتودنسی اطفال

1. مراقبت های ضروری طی درمان

مهمترین مراقبتی که در این بازه زمانی باید انجام دهید کنترل صحیح تغذیه و مواد خوراکی است که کودک مصرف می کند. استفاده از خوراکی های سفت و چسبناک باید جلوگیری کنید، خوراکی های سخت ممکن است باعث آسیب و ایجاد شکستگی در بریس ها بکنند، خوراکی های چسبناک نیز در بین بریس ها باقی می مانند و شرایط نظافت و انجام بهداشت دهان در مورد آنها دشوار می باشد.

شستشوی مرتب دندان ها و رعایت بهداشت دقیق دندان ها مورد بعدی است که باید خانواده به آن اهمیت بدهند و در طول دوره ارتودنسی با حساسیت بیشتری آن را برای کودک پیگیری کنند.

2. آیا درمان ارتودنسی در بچه ها مشکلات تنفسی را برطرف می کند؟

مشکلات تنفسی که مربوط به شرایط غیر طبیعی دندان ها و فک باشد با اصلاح آنها به طور کامل برطرف می شود. به همین خاطر یکی از اهداف ارتودنسی کمک به تنفس راحت فرد است که با متناسب سازی دندان ها و فک ها فراهم می شود.

3. آیا بدون انجام جراحی می توان انحراف فک کودکان را با ارتودنسی درمان کرد؟

از مزایای انجام ارتودنسی در سنین پایین این است که می توان کنترل بهتری بر روی انحراف فک و شرایط دندان داشت و با انجام معاینات دوره ای و شروع درمان در زمان مناسب زیر بهترین متخصص، نیاز به جراحی را برطرف نمود.

4. آیا می توان از ارتودنسی متحرک برای کودکان استفاده کرد؟

توصیه متخصصان این است که نباید برای کودکان از ارتودنسی متحرک استفاده کرد. شروع زمان استفاده از ارتودنسی متحرک سنین نوجوانی به بعد می باشد.

5. آیا استفاده از بریس در درمان ارتودنسی، برای کودکان دردناک است؟

بریس ها ایجاد درد شدید در ناحیه مورد استفاده نمی کنند. بیشترین موردی که استفاده از بریس را برای کودکان نگران کننده می کند ایجاد ناراحتی و حساسیت است، این حس نارحتی برای همه افراد است و فقط برای کودکان نیست؛ اما بزرگسالان بهتر می توانند با آن کنار بیایند و در زمان کمتری شرایط را درک کنند. کودکان معمولا در زمان نصب بریس بر روی دندان و روزهای اولیه آن دچار بی قراری و ناراحتی می شوند. به همین خاطر سن مناسب برای استفاده از بریس را بالای ده سال می دانند.

6. تا چه مدتی برای کودکان باید از نگهدارنده ها استفاده شود؟

با توجه به نوع مشکلاتی که کودک درگیر آن است، بازه زمانی 6 ماه تا 3 سال مدتی است که باید از نگهدارنده و بریس استفاده کند. مدت زمان دقیق استفاده و شرایط درمانی را متخصص ارتودنسی مشخص می کند و برای رسیدن به بهترین نتیجه ممکن باید مطابق با تجویز او عمل کنید. عدم استفاده از نگهدارنده ها شرایط درمان را کند می کند و در برخی موارد مشکلات بعدی را به همراه دارد.

7. مکیدن انگشت تا چه زمانی طبیعی است و نیاز به درمان ندارد؟

تا قبل از 5 سالگی مکیدن انگشت امری معمول و رایج در بین کودکان است و نگرانی وجود دارد، اما در ادامه نیاز به درمان وجود دارد و باید به متخصص مراجعه نمایید تا روند معاینات انجام شود.

8. چه ناهنجاری ها و مشکلاتی در اثر مکیدن انگشت بوجود می آید؟

مهمترین عوارض مکیدن انگشت شامل مواردی چون رشد نامناسب فک، مشکل در گفتار، مشکل در خوردن و آشامیدن، ایجاد تغییر در صورت، عدم تراز دندان ها و … شود. این نوع مشکلات در ارتودنسی قابل درمان می باشند.