ارتودنسی فک پایین نه تنها برای بهبود زیبایی، بلکه برای بازگرداندن عملکرد مناسب و سلامت دهان و دندان بسیار مهم است. ارزیابی و مداخله زودهنگام نیاز به روش های تهاجمی تر را در آینده کاهش می دهد. همچنین برای اصلاح مشکلات مربوط به فک پایین مانند عقب ماندگی فک پایین، جلوزدگی فک پایین و یا عدم تقارن فک ها کاربرد دارد. در نتیجه باعث بهبود ظاهر، عملکرد جویدن و همچنین افزایش اعتماد به نفس فرد می شود
عنوان های خلاصه | توضیح |
مدت زمان درمان | ۱۲ تا ۲۴ ماه با توجه به شدت ناهنجاری |
مناسب برای چه افرادی | جلو امدگی یا عقب بودن فک پایین، نامرتبی دندان های فک پایین |
سن مناسب برای شروع | بهترین زمان در سن رشد ۸ تا ۱۴ سالگی است، اما برای بزرگسالان هم ممکن است |
نوع ارتودنسی | ارتودنسی ثابت یا در صورت خفیف بودن متحرک، در مواردی هم نیاز به جراحی |
عوامل مؤثر بر نتیجه | شدت نامرتبی ناهنجاری، همکاری در طول درمان، سن فرد، نوع درمان، رعایت کامل بهداشت دهان |
هزینه تقریبی | با توجه به کلینیک و نوع درمان متنفاوت است اما میانگین بین ۱۵ تا ۵۰ میلیون میشه در نظر گرفت |
اگر دندان های شما هنگام بستن دهان روی هم قرار نمی گیرند بهتر است به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. ارتودنسی فک پایین مزایای درمانی زیر را دارد:
- از سایش ناهموار دندان ها جلوگیری می کند.
- خطر شکستگی دندان و آسیب های دیگر را کاهش می دهد.
- با جلوگیری از سایش بیش از حد به حفظ سلامت دهان و دندان در طولانی مدت کمک می کند.
بیشتر بخوانید: درمان مشکلات فکی با فیس ماسک
- مشکلات تراز فک را اصلاح می کند و از عوارض بعدی جلوگیری می کند.
- تقارن و ظاهر صورت را افزایش می دهد.
- باعث رشد سالم فک در کودکان و نوجوانان می شود.
آیا ارتودنسی فک پایین به تنهایی امکان پذیر است؟
در بسیاری از موارد ارتودنسی یک فک برای بیماران توصیه نمی شود. اکثر دندانپزشکان بر این باورند که ارتودنسی یک فک درست نیست و باید دندان های هر دو فک مرتب شوند تا به لبخند کاملی دست یابید که در آن دندان های شما هنگام بستن دهان روی هم قرار بگیرند.
درمان فقط روی یک فک می تواند منجر به مشکلات ناهماهنگی شود، مانند اوربایت یا آندربایت، که ممکن است به جای حل مشکلات موجود، مشکلات جدیدی برای بیمار ایجاد کند.
ارتودنسی فک پایین چقدر طول می کشد؟
طول درمان معمولاً بین ۱۲ تا ۲۴ ماه است. در ناهنجاریهای پیچیده، ممکن است این زمان افزایش پیدا کند. همکاری بیمار در استفاده صحیح از دستگاه، حضور منظم در جلسات و رعایت کامل بهداشت دهان، میتواند مدت درمان را کاهش دهد.
عوامل مؤثر بر طول درمان:
- سن بیمار
- شدت ناهنجاری فک پایین
- نوع دستگاه ارتودنسی
- میزان همکاری بیمار در طول درمان
- پیگیری دقیق جلسات
- رعایت بهداشت دهان و دندان
درباره ارتودنسی ۶ ماهه بخوانید
مدت زمان درمان ارتودنسی فک پایین بسته به شدت ناهنجاری متفاوت است. اگر فقط فک پایین برای اصلاح جزئی وضعیت دندان ها ارتودنسی شود، دوره درمان کوتاه و معمولا تا ۶ ماه است. اما اگر نیاز به درمان بیشتر بود دوره درمان طولانی و گاهی تا ۱۸ ما نیز طول می کشد.
در چه مواردی انجام ارتودنسی فک پایین ضروری است؟
ارتودنسی، به ویژه در مورد فک پایین نقش مهمی در اصلاح مسائل مختلف دندانی و اسکلتی فک دارد. ضرورت ارتودنسی فک پایین را می توان از طریق چندین عامل کلیدی زیر شرح داد:
- آندربایت: این اتفاق زمانی رخ میدهد که دندان های پایین در جلوی دندانهای بالایی قرار می گیرند که اغلب به دلیل رشد ناهموار فک ها است. مداخله زودهنگام برای جلوگیری از عوارض بعدی مانند نیاز به کشیدن دندان یا جراحی فک ضروری است.
- اوربایت: یک اوربایت قابل توجه می تواند خطر ضربه به دندانهای فوقانی را افزایش دهد و اغلب با فک پایین مغلوب مرتبط است. درمانهای ارتودنسی می توانند رشد فک را اصلاح کنند و هم بایت و هم زوایای صورت را بهبود بخشند.
- مال اکلوژن: ناهماهنگی دندانها و فکها که در کلاسهای I، II و III طبقه بندی میشوند، میتوانند منجر به مشکلات عملکردی و زیبایی شوند. مال اکلوژن های کلاس III، جایی که فک پایین بیرون می زند، نیاز به درمان ارتودنسی دارد تا فک ها به درستی مرتب شوند.
اصلاح موقعیت فک پایین از طریق ارتودنسی نه تنها باعث بهبود بایت دندان می شود بلکه زیبایی کلی صورت را نیز بهبود می بخشد. در نهایت اصلاح فک پایین از طریق ارتودنسی فک پایین می تواند منجر به بهبود عزت نفس و تعاملات اجتماعی شود. علاوه بر این، هم ترازی مناسب می تواند مشکلات عملکردی مشکل در جویدن و بلعیدن، درد فک و سردرد، آپنه خواب و مشکلات تنفسی را نیز درمان کند.
بیشتر بخوانید: درمان عقب بودن فک پایین با ارتودنسی
ارتودنسی فک پایین بدون عمل
در مواردی که فک پایین جلوتر یا عقبتر از حالت استاندارد قرار دارد، یا بههمریختگی دندانها فقط در فک پایین دیده میشود، همیشه نیازی به جراحی نیست. در بسیاری از این شرایط، میتوان با براکتهای ارتودنسی ثابت یا در صورت نامرتبی جزئی، با پلاکهای متحرک و الاینر شفاف، موقعیت دندانها را بهتدریج اصلاح کرد. این روشها نهتنها بدون جراحی انجام میشوند، بلکه یکی از بهترین گزینهها برای اصلاح ناهنجاریهای خفیف تا متوسط بهشمار میآیند.
علاوه بر این باید در نظر داشت که فک یک ساختار پیچیده است و نقش مهمی در عملکردهای مختلف مانند جویدن، صحبت کردن و حفظ ساختار صورت دارد. ناهماهنگی در فک پایین و دندان ها می تواند منجر به مشکلات متعددی شود، از جمله: اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)، سایش ناهموار دندان ها و مشکلات در جویدن و صحبت کردن. هدف از درمان ارتودنسی فک پایین، اصلاح این ناهماهنگی ها و در نتیجه بهبود عملکرد و سلامت فک است.
ارتودنسی فانکشنال فک پایین
یکی از مؤثرترین روشهای اصلاح موقعیت فک پایین در سنین رشد، ارتودنسی فانکشنال است. این دستگاهها با وارد کردن فشار ملایم و کنترلشده، باعث هدایت صحیح رشد استخوان و مرتب شدن تدریجی دندانها میشوند. هرچه درمان زودتر آغاز شود، نتیجه ماندگارتر خواهد بود.
ارتودنسی متحرک فک پایین
ارتودنسی متحرک روشی انعطافپذیر و مطمئن است که امکان گذاشتن و برداشتن دستگاه را فراهم میکند. این روش بیشتر برای اصلاح مشکلات جزئی یا حفظ نتایج درمانهای قبلی استفاده میشود. از مزایای آن میتوان به سهولت در مسواک زدن، تغذیه و رعایت بهداشت دهان اشاره کرد.
علت ناهنجاری فک پایین و نیاز به ارتودنسی
بدشکلی های فک پایین، از جمله شرایطی مانند کمبود و انحراف فک پایین، میتواند به طور قابل توجهی بر زیبایی و عملکرد فک تأثیر بگذارد. در ادامه به اصلیترین علل ناهنجاری فک پایین اشاره میکنیم:
- کمبود فک پایین: کمبود فک پایین به توسعه نیافتگی فک پایین اطلاق میشود که میتواند به دلیل عوامل ژنتیکی یا ترکیبی از رشد زیرین فک پایین و رشد بیش از حد فک بالا رخ دهد. این عارضه اغلب با ارتفاع کم صورت و مال اکلوژن دیپ بایت ظاهر میشود، جایی که دندان های بالایی بیش از حد روی دندان های پایین همپوشانی دارند و منجر به عوارضی مانند آسیب لثه و فرسایش دندان می شود.
متن انگلیسی:
“In most cases mandibular deficiency is congenital, i.e. the child inherited mandibular deficiency from their mother or father.”
ترجمه فارسی: «در بیشتر موارد کمبود فک پایین مادرزادی است، یعنی کودک نقص فک پایین را از مادر یا پدر خود به ارث برده است.»
به نقل از سایت jamilian
- انحراف فک پایین: انحراف فک پایین با نامرتب بودن فک به یک طرف مشخص میشود. این مشکل می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد که اغلب ناشی از بهبود نامناسب شکستگی ها یا تداخل های دندانی است. ضعف در یک طرف صورت نیز ممکن است به این عارضه کمک کند.
- تروما: آسیب به ناحیه صورت می تواند منجر به دررفتگی یا تغییرات ساختاری در فک پایین شود.
- عادات پارافانکشنال: فعالیت هایی مانند دندان قروچه و باز شدن بیش از حد دهان می تواند بدشکلی ها را تشدید کند یا باعث ایجاد بدشکلی شود.
- ناهنجاری های ساختاری: ناهنجاری های تشریحی در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) ممکن است افراد را مستعد اختلال در فک پایین کند.
درباره کوچک بودن فک پایین و درمان آن بخوانید
در چه شرایطی نباید فک پایین را به تنهایی ارتودنسی کرد؟
قبل و بعد ارتودنسی فک پایین
درمان ارتودنسی ممکن است برای اصلاح مشکلات فک پایین در شرایط خاص کافی باشد، در درجه اول زمانی که ناهماهنگی شدید نیست و شامل ناهماهنگیهای اسکلتی قابل توجهی نمیشود اما در ناهماهنگیهای قابل توجه اسکلتی زمانی که فک پایین به طور قابل توجهی در مقایسه با فک بالا بیرونزدگی یا عقبنشینی داشته باشد، باید هر دو فک تحت درمان قرار بگیرند.
**نکته: در مال اکلوژن های شدید مانند اپن بایت یا اوربایت شدید که ناشی از قرار گرفتن فک به جای تراز دندان است، معمولا به ترکیبی از ارتودنسی و جراحی برای اصلاح موثر نیاز است.
بیشتر بخوانید: رابطه ارتودنسی با جراحی فک (ارتوسرجری)
مشکلات ارتودنسی فک پایین
انجام ارتودنسی فک پایین به تنهایی ممکن است باعث سختی کار و مشکلاتی در ارتودنسی شود که در ادامه به مهمترین مشکلات اشاره میکنیم:
- ناهماهنگی فک ها: آندربایت و اوربایت می تواند درمان ارتودنسی را پیچیده کند. آندربایت زمانی اتفاق می افتد که فک پایین از فک بالا بیرون بزند و منجر به مشکلات عملکردی مانند دشواری جویدن و افزایش فشار روی مفاصل فک شود. این ناهماهنگی همچنین می تواند باعث ساییدگی و پارگی دندان ها شود.
- دندان قروچه: منجر به ساییدگی قابل توجه روی دندان ها و تشدید درد فک شود. درمان ارتودنسی ممکن است علائم دندان قروچه را به طور کامل کاهش ندهد و در برخی موارد، فشار بریس ها یا الاینرها می تواند وضعیت را بدتر کند. مدیریت دندان قروچه برای نتایج موفق ارتودنسی فک پایین ضروری است. (نحوه درمان دندان قروچه با ارتودنسی)
- شلوغی و فاصله دندان ها: شلوغی دندان ها زمانی اتفاق می افتد که فضای کافی در فک پایین برای تراز مناسب دندان ها وجود نداشته باشد که منجر به همپوشانی یا کج شدن دندان ها می شود. برعکس، فاصله بیش از حد می تواند منجر به شکاف هایی شود که ممکن است بر سلامت دهان تأثیر بگذارد. هر دو شرایط می توانند درمان ارتودنسی را پیچیده می کند. ابتدا باید فضای فک پایین باز شود که لازمه این کار هم باز بودن فضای فک بالاست.
- محدودیت در استفاده از کش ارتودنسی: اگر فک پایین به تنهایی ارتودنسی شود، دندانپزشک قادر به استفاده از کش ارتودنسی در فک بالا نخواهد بود. به همین دلیل است که اکثر ارتودنتیستها توصیه میکنند هر دو فک تحت درمان قرار گیرد.
بهترین سن برای درمان ارتودنسی فک پایین
سن مطلوب برای درمان ارتودنسی فک پایین بر اساس الگوهای رشد فردی و مسائل خاص ارتودنسی متفاوت است. بهتر است اولین ارزیابی توسط ارتودنتیست ها، در سن ۷ سالگی انجام شود که امکان تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی، از جمله ناهماهنگی های فک مانند آندربایت یا اوربایت را فراهم میکند.
بهترین سن برای شروع درمان ارتودنسی فک پایین، به ویژه برای شرایطی مانند آندربایت، معمولا بین ۱۰ تا ۱۴ سالگی است. در این دوره، بیشتر دندانهای دائمی روییده اند و فک هنوز در حال رشد است و دستکاری دندانها را آسان تر می کند.
برای مسائل خاصی مانند فک پایین مغلوب، درمان قبل از بلوغ مؤثر است، که معمولا در سنین ۱۱ تا ۱۳ سالگی برای دختران و ۱۲ تا ۱۴ سالگی برای پسران است.
آیا ارتودنسی فک پایین درد دارد؟
درد فک همراه با ارتودنسی فک پایین یک تجربه رایج برای بسیاری از بیماران است. دلیل اصلی درد فک در طول درمان ارتودنسی، فشاری است که بریس ها یا الاینرها برای مرتب کردن مجدد دندان ها و فک اعمال می کنند.
این فشار می تواند منجر به درد در عضلات و مفاصل فک شود، به خصوص پس از تنظیم یا سفت کردن بریس ها. داروهایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می توانند به مدیریت درد خفیف تا متوسط کمک کنند.
هزینه ارتودنسی فک پایین
قیمت ارتودنسی فک پایین به عواملی مانند نوع دستگاه (ثابت یا متحرک)، شدت ناهنجاری، طول دوره درمان و مهارت ارتودنتیست بستگی دارد. بهطور میانگین، هزینه درمان بین ۳۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان متغیر است. انتخاب روشهای پیشرفتهتر یا درمان سریعتر معمولاً هزینه بیشتری دارد.
هزینه انجام ارتودنسی فک پایین به مراتب کمتر از ارتودنسی هر دو فک است اما این نکته را به یاد داشته باشید که بسته به سن بیمار، وضعیت دندان ها و مشکلات و ناهنجاری های فک پایین ممکن است هزینه ها افزایش یابد. همیشه سعی کنید با تحقیق کامل بهترین ارتودنتیست را برای درمان انتخاب کنید تا به نتیجه مطلوبی برسید.
درباره هزینه انواع ارتودنسی دندان به صورت جزئی و کامل بیشتر بخوانید.
کلام آخر
انجام ارتودنسی در فک پایین به تنهایی شامل چالش های مختلف از جمله ناهماهنگی فک، دندان قروچه و مشکلات مربووط به شلوغی دندان هاست. هر یک از این عوامل می تواند درمان را پیچیده کند و بر سلامت کلی دهان بیمار تأثیر بگذارد. ارزیابی جامع توسط متخصص ارتودنسی برای تعیین موثرترین طرح درمانی، که ممکن است شامل روشهای غیرتهاجمی یا در موارد شدید، گزینههای جراحی باشد، بسیار مهم است. توصیه ما به شما این است که اگر قصد ارتودنسی را دارید از سنین پایین اقدام به درمان کنید که روند درمان سریعتر و موثرتر خواهد بود. انتخاب بهترین متخصص ارتودنسی نیز در رسیدن به نتیجه مطلوب تاثیر فراوانی خواهد داشت.