استفاده از دستگاه فیس ماسک ارتودنسی (face mask) می تواند به طور کامل مشکلات مربوط به زیبایی چهره، طرح لبخند و نقص های فک را برطرف کند. با این حال باید توجه داشت که این روش به خصوص برای افرادی مناسب است که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند. در صورتی که به وضعیت ناهنجاری دهان و دندان کودک بی توجه باشید و در زمان مناسب برای درمان آن اقدام نکنید ممکن است شدت ناهنجاری تشدید یابد و در نتیجه درمان آن سخت تر و هزینه برتر خواهد بود.
اگر تمایل دارید تا اطلاعات و آگاهی بیشتری درباره فیس ماسک ارتودنسی کسب کنید در ادامه مقاله به همراه ما باشید. در این مقاله ما به طور جامع و دقیق توضیح خواهیم داد که چگونه فیس ماسک ارتودنسی می تواند بهبود زیبایی چهره و مشکلات مربوط به ناهنجاری های دهان و فک را فراهم آورد.
فیس ماسک ارتودنسی چیست؟
فیس ماسک ارتودنسی، یک دستگاه ارتودنسی قابل حرکت است که به منظور تصحیح ناهنجاری های فکی در کودکان و نوجوانان استفاده می شود. این دستگاه با هدف تحریک رشد فک بالا و درمان پیشروی آن در افراد استفاده می شود. استفاده از فیس ماسک ارتودنسی به طور خاص برای افرادی توصیه می شود که میزان ناهنجاری در آن ها متوسط است و نیاز به روش های درمانی سنگین مانند جراحی را در سنین بالاتر به حداقل می رساند.
این دستگاه ارتودنسی از دو نقطه تماس روی پیشانی و چانه به منظور جلو آوردن فک بالا استفاده می کند. با استفاده از این وسیله، تغییراتی در رشد فک برای کودکانی که فک بالا به عقب پیشروی کرده و باعث آندروبایت شده است ایجاد می شود. آندروبایت یک مشکل است که باید در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان شود زیرا با گذشت زمان اثربخشی درمان آن کاهش می یابد.
قطعات تشکیل دهنده
ماسک های صورت ارتودنسی از چند قطعه تشکیل شده اند که در ادامه به بررسی هر یک از این قطعات خواهیم پرداخت:
- قاب صورت: این قاب با استفاده از جنس استیل ضد زنگ تولید می شود. قسمت بالا و پایین دستگاه با پدهایی مجهز شده است تا به راحتی بر روی پیشانی و چانه بیمار قرار بگیرد و اذیت کننده نباشد.
- هدکپ: هدکپ قسمتی است که بر روی سر بیمار قرار می گیرد و فیس ماسک را در موقعیت صحیح نگه می دارد.
- اتصالات هدگیر: بخشی است که هدکپ را به قاب صورت متصل می کند. این اتصالات به صورت مناسبی طراحی شده اند تا از پایداری و ثبات فیس ماسک اطمینان حاصل شود.
- قطعه داخل دهانی ثابت یا متحرک: در استفاده از فیس ماسک ارتودنسی، یک قطعه داخل دهانی ثابت یا متحرک هم باید همراه با آن استفاده شود. این قطعه در دهان بیمار قرار می گیرد و با استفاده از کش های ارتودنسی به میله مرکزی متصل می شود. استفاده از قطعه داخل دهانی نیرویی به سمت جلو و پایین به فک بالا وارد می کند.
مراحل درمان
مراحل درمان با فیس ماسک ارتودنسی برای اصلاح بروز اختلالات در فک و دندان ها به صورت زیر است:
- بررسی اولیه و تشخیص: در ابتدا ارتودنتیست یک قالب از فک بالای بیمار تهیه می کند. این قالب برای ایجاد فضای کافی در فک بالا استفاده می شود.
- استفاده از فیس ماسک: بعد از تهیه قالب بیمار باید فیس ماسک را هر روز استفاده کند. معمولا تنها در مواقع غذا خوردن یا مسواک زدن می توان قالب را از دهان خارج کرد.
- بررسی و تنظیمات بعدی: پس از گذشت مدت زمان استفاده از فیس ماسک، وضعیت دهان و دندان بیمار مجددا بررسی می شود.
- مراقبت های دوره ای: معمولا ۱۲ تا ۱۵ ماه، بیمار باید به صورت منظم به ارتودنتیست مراجعه کند تا وضعیت دندان ها بررسی شود.
مزایای فیس ماسک
فواید و مزایای استفاده از دستگاه ارتودنسی فیس ماسک بسیار گسترده و متنوع است. در ادامه به معرفی مزایای این دستگاه پرداخته می شود:
- افزایش زیبایی چهره: استفاده از فیس ماسک ارتودنسی باعث افزایش زیبایی چهره و فرم دهان می شود. بدون شک یک فرد با دندان های منظم و چهره هماهنگ جذابیت بیشتری دارد.
- کاهش احتمال کشیدن دندان: استفاده از ماسک های ارتودنسی امکان کشیدن دندان در طولانی مدت را کاهش می دهد.
- بهبود سلامت دهان و دندان: هنگامی که وضعیت دندان ها و فک با کمک این دستگاه تغییر می کند، سلامت دهان بهبود می یابد و عملکرد بهتر دهان و دندان ها حاصل می شود.
- کاهش نیاز به درمان های سخت (جراحی): استفاده از ماسک های ارتودنسی نیاز به درمان های سخت و جراحی های هزینه بر را کاهش می دهد.
- هدایت رشد فک: فیس ماسک ارتودنسی سبب هدایت رشد فک می شود و به همین طریق سبب برقرار شدن تناسب در چهره می گردد. همچنین باعث ایجاد فضای کافی برای دندان های در حال رشد می شود.
- کاهش طول درمان با ارتودنسی ثابت: طول درمان با ارتودنسی ثابت را کاهش می دهد.
معایب
برخی از معایب فیس ماسک ارتودنسی عبارتند از:
- تاثیر مستقیم بر ظاهر صورت: استفاده از فیس ماسک ارتودنسی باعث می شود که چهره به صورت کامل قابل رویت نباشد. این موضوع ممکن است برخی افراد را ناراحت کند و مشکلات عاطفی و اجتماعی را برای آنها ایجاد کند.
- کاهش تمایل کودکان به استفاده: به دلیل بزرگ بودن فیس ماسک ارتودنسی، تمایل کودکان به استفاده از آن کاهش می یابد. اندازه بزرگ این ماسک می تواند برای کودکان ناخوشایند باشد و در نتیجه باعث شکایت و عدم همکاری آنها شود.
- تحریک پوست چانه و پیشانی: ممکن است منجر به تحریک پوست چانه و پیشانی شود. این تحریک می تواند باعث ایجاد حساسیت، خارش، قرمزی و ناراحتی در این نواحی از صورت شود.
مدت زمان استفاده فیس ماسک ارتودنسی
تاثیر این دستگاه همانند دستگاه های ارتودنسی، به میزان استفاده و همکاری فرد با آن بستگی دارد. برای این که تاثیر بیشتری از فیس ماسک بر روی رشد فک بالای بیمار حاصل شود، توصیه می شود که فرد حداقل زمانی که نیاز به خوردن غذا، مسواک زدن و یا رفتن به مدرسه ندارد از این دستگاه استفاده کند.
برای درمان با فیس ماسک، باید برنامه ای منظم و زمان بندی مناسب توسط ارتودنتیست بررسی و تعیین شود. این برنامه به شرایط بیمار و نوع ناهنجاری او بستگی دارد. معمولا، زمان درمان با فیس ماسک ارتودنسی بین ۱۲ تا ۱۵ ماه طول می کشد.
مراقبت های لازم در حین استفاده از فیس ماسک ارتودنسی
مراقبت های لازم در حین استفاده از این وسیله شامل موارد زیر می شود:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت بسیاری در استفاده از فیس ماسک دارد. بعد از مصرف غذا، حتما باید مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. این کار باعث حفظ سلامت دهان و پیشگیری از مشکلات مرتبط با دهان و دندان می شود.
- تمیز کردن منظم فیس ماسک: برای جلوگیری از رشد باکتری ها و حفظ عملکرد صحیح دستگاه، تمیز کردن منظم فیس ماسک بسیار مهم است. برای تمیز کردن آن، می توانید از پارچه های مرطوب و ضدعفونی استفاده کنید. همچنین پدها و بندها را نیز هر چند وقت یکبار تعویض کنید تا از رشد باکتری ها جلوگیری شود.
- خوردن مواد غذایی محدود: در هنگام استفاده از فیس ماسک، از مصرف مواد غذایی مانند آبنبات، آدامس و تافی خودداری کنید. این مواد ممکن است به آن چسبیده و مشکلاتی را ایجاد کنند.
- مراجعه به مطب ارتودنتیست: برای بررسی کش های دستگاه، بهتر است به مطب ارتودنتیست مراجعه کنید. ایشان قادر خواهد بود وضعیت دستگاه را بررسی کند و نیاز به تعمیرات یا تنظیمات لازم را تشخیص دهد.
- طرز صحیح استفاده: در زمان نصب فیس ماسک بر روی صورت، دقت کافی داشته باشید و طرز صحیح استفاده را از متخصص ارتودنسی آموزش ببینید و به دستورالعمل های ارائه شده توسط متخصص پایبند باشید.
- عدم دستکاری دستگاه: به هیچ عنوان دستگاه را دستکاری نکنید. اگر مشکلی در هنگام استفاده به وجود آمد به کلینیک ارتودنسی مراجعه کنید و از تخصص و تجربه متخصصان بهره ببرید.
- مراجعه به ارتودنتیست در صورت بروز مشکل: در صورت بروز مشکل در هنگام استفاده از فیس ماسک، فورا به کلینیک ارتودنسی مراجعه کنید تا نیازمندی های لازم را تشخیص دهد و درمان مناسب را دریافت کنید.
استفاده از آن درد و ناراحتی فکی به همراه دارد؟
در ابتدا استفاده از هر گونه دستگاه ارتودنسی ممکن است برای بیمار خسته کننده و ناراحت کننده به نظر برسد زیرا به آن عادت ندارد. اما در مورد فیس ماسک ارتودنسی می توان گفت که هیچگونه درد یا ناراحتی غیرقابل تحملی را برای کودک به همراه ندارد. با گذشت زمان، کودک به استفاده از این دستگاه عادت می کند. با این حال مانند هر ابزار دیگری ممکن است در روزهای ابتدایی استفاده از آن مقداری درد و ناراحتی ایجاد کند.
آیا افرادی که سن بالای ۱۰ سال دارند هم می توانند از مزایای این دستگاه بهره مند شوند؟
بهترین زمان برای شروع استفاده از فیس ماسک ارتودنسی حدود ۷ تا ۱۲ سالگی است. هر چه بیشتر از این سن بگذرد، تاثیر مثبت این روش در درمان مشکلات فکی و دندانی کاهش می یابد. بنابراین، بهتر است والدین هرچه زودتر مشکلات محتمل فکی و دندانی فرزند خود را تشخیص دهند و به متخصصین ارتودنسی مراجعه کنند تا برنامه ریزی بهتری برای درمان این مشکلات انجام شود.
روش تشخیص ناهنجاری فکی در کودکان
جهت تشخیص ناهنجاری فکی در کودکان، ابتدا از فرزندتان بخواهید دندان هایش را به طور کامل و به گونه ای که دندان های آسیاب روی هم قرار بگیرند روی هم بگذارد. سپس به آرامی و با تمرکز از رو به رو به فرزندتان نگاه کنید. در شرایط طبیعی، دندان های فک بالا باید حدود ۲ میلی متر جلوتر از دندان های فک پایینی قرار داشته باشند. اما اگر متوجه شدید که دندان های فک پایین کودکتان جلوتر از دندان های فک بالا هستند و یا دندان های فک بالا و پائین او کاملا روی هم قرار گرفته اند بهتر است بلافاصله به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.
همچنین بخوانید : درمان دندان قروچه با ارتودنسی
روش دیگری برای تشخیص زود هنگام ناهنجاری های دندانی فکی وجود دارد و آن توجه به نحوه خوابیدن کودک و قرار گرفتن فک و دندان های وی بر روی هم است. اگر در زمان خوابیدن کودک دهانش باز می ماند و یا صدای قروچه کردن دندان ها را می شنوید، احتمالا کودک به ناهنجاری های دندانی و فک مبتلاست و نیاز به درمان دارد.
