آنچه در این مقاله می خوانید

انواع نگهدارنده های ارتودنسی کدامند؟

طی درمان ارتودنسی دندان ها، ناهنجاری های دهان، دندان و فک اصلاح می شوند. اصلاح این ساختار تا مرحله ای پیش می رود که ظاهر فرد کاملا طبیعی و مناسب باشد و دندان ها بدون مشکلی کنار یکدیگر قرار گرفته باشند. از آنجایی که ارتودنسی دندان ها و فک را تحت فشار قرار می دهد، احتمال اینکه بعد از جدا کردن تجهیزات ارتودنسی، دندان ها به سمت جای قبلی خود حرکت کنند وجود دارد. پس نیاز است که دندان ها بعد از رسیدن به محل مشخص، برای مدت زمان کافی که توسط متخصص ارتودنسی تعیین می شود، فیکس و ثابت نگه داشته شوند. این نگهداری سبب می شود که بازگشت به حالت قبل اتفاق نیافتد و درمان کامل شود. برای ثابت نگه داشتن دندان ها از ریتینر ها استفاده می کنند. در ادامه با تعریف کامل ریتینر ها، انواع نگهدارنده های ارتودنسی را نیز مرور می کنیم.

نگهدارنده ارتودنسی چیست؟

ریتینرها (Retainer) یا نگهدارنده های ارتودنسی دستگاهی هستند که برای فیکس نگه داشتن دندان و فک استفاده می شوند. این تجهیزات بعد از درمان ارتودنسی استفاده می شوند و ویژگی آنها تثبیت کنندگی جایگاه جدید دندان هاست و به هیچ عنوان نمی توانند برای برطرف کردن ناهنجاری و درمان ارتودنسی استفاده شوند. از این نگهدارنده ها برای جلوگیری از ایجاد ناهنجاری در فک و دندان استفاده می شود. در مواردی مراجعین بعد از درمان ارتودنسی به طور کامل از نگهدارنده استفاده نمی کنند و همین موضوع سبب می شوند دندان ها به حالت اولیه برگردند و دوباره ناهنجاری مشاهده شود.

ریتینرها در انواع مختلف و با درخواست متخصص ارتودنسی متناسب با ابعاد دهان و قالب دندان های فرد تهیه می شود.

دلیل استفاده از نگهدارنده ها یا ریتینرها چیست؟

دلیل استفاده از نگهدارنده ها یا ریتینرها چیست؟

در طول درمان ارتودنسی متخصص با کمک تجهیزات مختلف و روش خاصی از ارتودنسی، ناهنجاری دندان ها و فک را اصلاح می کند. در روند اصلاح ناهنجاری، تجهیزات ارتودنسی به دندان ها فشار بالایی وارد می کنند تا آنها را به محل مناسب انتقال دهند، حالا بعد از برداشتن دستگاه ارتودنسی این فشار حذف می شود و ممکن است دندان به سمت جای اولیه خود برگردد. برای اینکه مانع برگشت ناهنجاری شویم، نیاز است که از نگهدارنده یا ریتینر استفاده کنیم.

ساختار لثه و ریشه دندان نیاز به گذر زمان دارد تا در جای خود ثابت و فیکس باقی بماند. برای اینکه در این فاصله زمانی نتایج بیماری بازگشت نکند، نگهدارنده ها بر روی دندان ها قرار داده می شوند.

این نکته را در نظر بگیرید که طی درمان ارتودنسی ساختار ریشه دندان ها دچار حرکت و جابجایی شده است و شرایط ناپایداری وجود دارد که ممکن است با غذا خوردن نیز دندان ها مجدد منحرف شوند. برای جلوگیری از تمام این موارد ریتینرها استفاده می شوند.

انواع نگهدارنده ارتودنسی کدام اند؟

انواع نگهدارنده ارتودنسی کدام اند؟

با توجه به اهداف مختلف و شرایط بیمار انواع مختلفی از نگهدارنده های ارتودنسی طراحی شده اند و در حال تولید می باشند. هر مدل از نگهدارنده که به تایید متخصص برسد، به صورت ویژه برای فرد قالب گیری و ساخته می شود. از نظر عملکردی ریتینرها به دو دسته نگهدارنده ثابت و نگهدارنده متحرک تقسیم می شوند که هر کدام ویژگی و مدل های مخصوص خود را دارد.

۱- نگهدارنده ثابت

همانطور که از نام این نوع نگهدارنده های ارتودنسی مشخص است بعد از نصب توسط متخصص ارتودنسی قابلیت جابجایی توسط شخص وجود ندارد. ریتینر ثابت شامل یک سیم با قطر کوچک می باشد که در پشت دندان های یکی از فک های بالا یا پایین قرار می گیرد. از این نوع نگهدارنده برای هر دو فک به صورت همزمان استفاده نمی شود. بخاطر اینکه سیم ریتینر به سطح پشتی دندان ها می چسبد نحوه رعایت بهداشت و تمیز کردن دندان ها کمی سخت و دشوار خواهد بود. باید فرد با حوصله عمل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را انجام دهد.

مراجعینی که به درستی از این نگهدارنده های ارتودنسی استفاده می کنند و نکات مراقبتی را در مورد آن رعایت می کنند می توانند بیش از ۲ سال از عملکرد نگهدارنده برخوردار شوند.

بیشتر مطالعه کنید: ارتودنسی ثابت دندان چیست؟

۲- نگهدارنده متحرک

ریتینرهای متحرک این قابلیت را دارند که توسط خود فرد جابجا شوند و بیمار آنها را از دهان خارج کند. متخصص ارتودنسی با انجام قالب گیری سفارش ساخت این نوع نگهدارنده را به لابراتوار دندانسازی می دهد. بعد از ساخته شدن، نحوه استفاده از آن توسط متخصص به شما آموزش داده می شود و نکات مراقبتی مربوط به نگهدارنده متحرک بیان می شوند. برای اینکه نتیجه مناسبی مانند نگهدارنده ثابت در این حالت دریافت شود نیاز است که مراجعه کننده بیشترین میزان همکاری را داشته باشد و به صورت مستمر از نگهدارنده متحرک استفاده کند.

بیشتر مطالعه کنید: ارتودنسی متحرک دندان چیست؟

نگهدارنده های ارتودنسی متحرک به دو شکل تولید می شود:

۱- نگهدارنده ارتودنسی هالی

از مدل های معروف نگهدارنده های ارتودنسی در صنعت دندانپزشکی، ریتینر هالی می باشد. شکل ظاهری این نوع نگهدارنده از دو بخش اصلی شامل بدن پلاستیکی و سیم فلزی تشکیل شده است. بدنه پلاستیکی فرمی شبیه سقف دهان دارد و در آن قرار می گیرد و سیم فلزی بر روی ۶ دندان جلویی فک مهار می گردد. از ریتینر هالی برای هر دو فک بالا و پایین می توان استفاده کرد. کار کردن با این نوع نگهدارنده آسان است و فرد می تواند برای بهداشت دهان و دندان آن را از محل دهان خارج کند. طول عمر این نوع نگهدارنده دائمی نیست و بعد از چند سال قابلیت عملکردی خود را از دست می دهد و فرسوده می شود.

۲- نگهدارنده ارتودنسی اسیکس

اسیکس دیگر نگهدارنده متحرک است که به از پلاستیک شفاف ساخته می شود. این نوع نگهدارنده از جهاتی شبیه ارتودنسی نامرئی یا شفاف می باشد. نگهدارنده اسیکس سطح کلی دندان ها را می پوشاند و آنها را در موقعیت کنونی خود فیکس نگه می دارد. برای مراقبت از اسیکس و جلوگیری از تغییر رنگ آن نیاز است که به صورت مرتب و روزانه شستشو داده شود. در صورتی که به خوبی از این ریتینر نگهداری شود می توان تا سه سال از آن استفاده کرد.

مزایا و معایب انواع نگهدارنده ارتودنسی چیست؟

مزایا و معایب انواع نگهدارنده ارتودنسی چیست؟

با توجه به شکل و عملکرد نگهدارنده ها هر کدام از آنها دارای مزایا و معایبی می باشند که شامل موارد زیر می شود:

مزایا و معایب ریتینر ثابت

مهمترین ویژگی های ریتینر ثابت عبارتند از:

  • عدم ایجاد تغییر ظاهری در چهره فرد و مخفی بودن پشت دندان ها
  • دوام و ماندگاری بالای نگهدارنده ثابت
  • اثرگذاری بالا به دلیل استفاده همیشگی و فیکس بودن بر روی دندان ها
  • عدم خرابی، شکستن و گم شدن به دلیل خارج نشدن از دهان
  • عدم نیاز به توجه و یادآوری برای استفاده از آن

مهمترین معایب ریتینر ثابت عبارتند از:

  • ایجاد موقعیت و فضای کافی برای تجمع جرم و باکتری در زیر نگهدارنده و احتمال ایجاد پوسیدگی در دندان
  • انجام بهداشت دهان و دندان بسیار سخت و زمان بر
  • پرهیز از خوردن خوراکی ها و میوه های سفت به دلیل آسیب به سیم نگهدارنده

مزایا و معایب ریتینر متحرک هالی

مهمترین مزیت های ارتودنسی متحرک هالی عبارتند از:

  • دوام و ماندگاری این نوع ریتینر بسیار بالا است.
  • رعایت بهداشت و نظافت دندان ها با خارج کردن ریتینر به راحتی امکان پذیر می باشد.
  • قابلیت ایجاد تغییر بسیار جزیی در دندان ها را با کمک سیم فراهم می کند.

مهمترین معایب ارتودنسی متحرک هالی عبارتند از:

  • قابل مشاهده بودن سیم ریتینر هالی بر روی سطح جلویی دندان ها
  • ایجاد مشکلات جزیی در نحوه صحبت کردن، نفس کشیدن و تعاملات روزانه فرد برای اوایل استفاده
  • احتمال فراموشی در استفاده از این ریتینر
  • احتمال آسیب دیدن یا گم شدن به دلیل برداشته شدن از دهان

بیشتر مطالعه کنید: بهترین نوع ارتودنسی دندان کدام است؟

مزایا و معایب ریتینر متحرک اسیکس

مهمترین مزیت های ریتینر شفاف عبارتند از:

  • این نوع نگهدارنده به صورت نامرئی و شفاف است و در چهره فرد تغییری ایجاد نمی کند.
  • استفاده از آن برای دندان های بالایی و پایینی بسیار ساده می باشد.
  • در هنگام غذا خوردن برداشته می شود تا مشکلی برای خوردن و آشامیدن وجود نداشته باشد.

مهمترین معایب ریتینر شفاف عبارتند از:

  • استحکام و عمر این نوع نگهدارنده ها نسبت به سایر مدل ها کمتر است.
  • احتمال تغییر رنگ و جرم گرفتگی بر روی سطح شفاف ریتینر اسیکس وجود دارد.
  • ریتینر های شفاف بر روی سطح دندان قرار می گیرد و در هنگام بسته شدن دهان دندان ها به هم نمی رسند و یک فاصله بین دو فک ایجاد می شود.

چه مدت باید از نگهدارنده ارتودنسی استفاده شود؟

بهترین متخصصان ارتودنسی توصیه می کنند که در ۶ ماه اول به صورت هفت روز هفته و ۲۴ ساعته از ریتینر استفاده شود. تا حد امکان هر چقدر ریتینرها بیشتر روی سطح دندان قرار داشته باشند نتایج درمان ارتودنسی بیشتر حفظ می گردد. در موارد جزیی و محدود می توان ریتینرها متحرک را از دهان خارج کرد.

بعد از ۶ ماه شرایط استفاده ۲۴ ساعته از نگهدارنده حذف می شود و برای ادامه مراقبت از دندانها استفاده از ریتینرها در طول روز تجویز می شود. به این صورت که در ۶ ماه دوم در شب و به هنگام خواب، ریتینرها را از دهان خارج کنید و صبح مجدد از آن استفاده کنید.

در برخی موارد ممکن است هنگام استفاده از نگهدارنده در طول روز فرد احساس کند فک او برای ریتینر کوچک شده است. این علائم نشان از بازگشت دندان ها دارد و باید مجدد به صورت ۲۴ ساعته از ریتینرها استفاده شود.

طول عمر انواع نگهدارنده ارتودنسی چقدر است؟

طول عمر سه نوع نگهدارنده ای که برای ارتودنسی استفاده می شود بازه ای بین ۲ تا ۵ سال می باشد. اما ممکن است گاهی ظاهر کلی ریتینر مشکلی نداشته باشد، اما عملکرد درستی را به ما ارائه نکند. برای مثال نگهدارنده های شفاف در صورت شستشو با آب داغ کمی فرم خود را از دست می دهند و قدرت نگهداری دندان ها را نخواهند داشت. پس نیاز است که در بازه های زمانی مختلف به متخصص مراجعه شود و شرایط و وضعیت نگهدارنده مورد بررسی قرار بگیرد.

مشاوره رایگان

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
2 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
حمید
حمید
1 سال قبل

سلام آقای دکتر. من تقریبا چهار ساله که ارتودنسی دارم و تو این مدت که ریتینر پشت دندان گذاشتم احساس درد دارم. و اینکه هنوزم فک هام حالت یکسان ندارن. شما چه راه حلی پیشنهاد میدید؟

آنچه در این مقاله می خوانید

مشاوره رایگان

آخرین مطالب

2
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x