ارتودنسی به عنوان یک درمان برای اصلاح ناهنجاری های دندان و فک، به طور مستقیم باعث بوی بد دهان نمی شود. اما استفاده از ارتودنسی (مانند براکت ها و سیم های ارتودنسی) می تواند محیطی مساعد برای تجمع باکتری ها و ذرات غذایی فراهم کند که در نهایت موجب بوی نامطبوع دهان می شود. در حین استفاده از ارتودنسی، دشواری در تمیز کردن دندان ها و حفاظت از آنها ممکن است افزایش یابد. براکت ها و سیم های ارتودنسی می توانند به عنوان محل های مخفی برای تجمع باکتری ها و ذرات غذایی عمل کنند. اگر بهداشت دهان در این دوره مدیریت نشود ممکن است بوی بد دهان به وجود آید.
علل بوی بد دهان در ارتودنسی
بوی بد دهان در افرادی که از ارتودنسی استفاده می کنند ممکن است به عوامل مختلفی بازگردد. برخی از علل احتمالی عبارتند از:
۱- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باعث تراکم باکتری ها، ترشحات زائد، تجمع ذرات غذایی و بوی بد دهان می شود. برای جلوگیری از این مشکل مراقبت های دقیق بهداشت دهان و دندان مانند استفاده منظم از مسواک، کشیدن نخ دندان و استفاده از دهانشویه اهمیت ویژه ای دارد. همچنین مراجعه به دندانپزشک برای پیشگیری و درمان مشکلات دندان نیز توصیه می شود.
۲- استعمال سیگار و دخانیات:
استعمال سیگار و دخانیات می تواند به بوی بد دهان منجر شود زیرا این عادت ها باعث خشکی دهان، تحریک دهان و حلق، رسوبات نیکوتین، تغییر رنگ دندان ها و افزایش خطر بیماری های دهان می شوند. جلوگیری از این عادت ها و مراقبت دقیق از بهداشت دهان می تواند به کاهش بوی بد دهان و حفظ سلامت دهان کمک کند.
۳- ترشح کم بزاق:
ترشح کم بزاق یکی از عوامل ممکن برای بوی بد دهان است. بزاق نقش مهمی در تمیزی دهان و کنترل بوی بد دهان ایفا می کند. اگر ترشح بزاق کم باشد، می تواند باعث خشکی دهان و کاهش تمیزی طبیعی دهان شود. عواملی مانند خشکی دهان ناشی از مصرف برخی داروها، عصبی بودن یا کمبود آب بدن می توانند باعث کاهش ترشح بزاق شوند.
۴- مصرف برخی از داروها:
مصرف برخی داروها به ویژه آنتی بیوتیک ها که باعث خشکی دهان می شوند، می تواند عاملی برای بوی بد دهان باشد. این داروها با کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان، شرایطی را ایجاد می کنند که باعث افزایش بوی ناخوشایند دهان می شود. برای کنترل بوی بد دهان در اثر مصرف این داروها، ممکن است نیاز به اقدامات بیشتر در حفظ بهداشت دهان و دندان مانند نوشیدن زیاد آب باشد. همچنین مهم است که با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا راهنمایی های خاصی برای کاهش این تاثیر جانبی دریافت کنید.
۵- وجود عفونت در دهان:
وجود عفونت در دهان به ویژه بیماری های لثه و پوسیدگی دندان می تواند عامل مهمی برای بوی بد دهان باشند. بیماری های لثه نظیر التهابات و خونریزی لثه ممکن است باعث تراکم باکتری ها و کاهش ترشح بزاق شده و بوی بد دهان را ایجاد کنند. پوسیدگی دندان نیز با تجمع باکتری ها در دهان و تخریب ساختار دندان باعث ایجاد بوی ناخوشایند دهان می شوند. برای پیشگیری و مقابله با این مشکلات، مراقبت دقیق از بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای درمان بیماری های لثه و پوسیدگی دندان اهمیت ویژه ای دارد.
۶- وجود عفونت در گلو و بینی:
وجود عفونت در گلو و بینی نیز می تواند به بوی بد دهان منجر شود. در حالت عفونی، باکتری ها یا ویروس ها ممکن است در ناحیه گلو و بینی تجمع پیدا کنند و علائم همچون ترشحات ناخوشایند، التهابات یا زخم ها را ایجاد کنند. این شرایط می توانند ترشح بزاق را تغییر داده و بوی بد دهان ایجاد کنند.
۷- وجود بیماری های گوارشی:
وجود بیماری های گوارشی نیز می توانند عامل بوی بد دهان باشند. برخی از بیماری های گوارشی می توانند باعث تغییر در فرآیند هضم و جذب مواد غذایی شده و در نتیجه بوی بد دهان را ایجاد کنند.
آیا با وجود مسواک زدن در ارتودنسی همواره امکان بوی بد در دهان وجود دارد؟
با وجود مسواک زدن در افرادی که از ارتودنسی استفاده می کنند، بوی بد دهان ممکن است به دلیل تجمع غذا و باکتری ها در اطراف دستگاه ارتودنسی و پلاک دندان افزایش یابد. این مشکلات ممکن است با مراقبت دقیق از بهداشت دهان و دندان مانند استفاده از نخ دندان، دهانشویه و مراجعه منظم به دندانپزشک کاهش یابد. همچنین، در صورتی که با وجود رعایت بهداشت دهانی این مشکل ادامه دارد، مشاوره با دندانپزشک یا ارتودنتیست توصیه می شود.
بوی بد در دهان وجود دارد؟
بوی بد در دهان یکی از علائم معمول بیماری پریودنتال است. علت بوی بد دهان معمولا ناشی از تجمع باکتری ها در دهان به خصوص در فضای بین دندان ها است. زمانی که باکتری ها غذاهای باقی مانده در دهان را تجزیه می کنند، مواد شیمیایی با بوی ناخوشایند تولید می شود. تشخیص بوی بد دهان ممکن است به عوامل گوناگونی برگردد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات معده: برخی از مشکلات معده (رفلاکس معده) نیز ممکن است بوی بد دهان ایجاد کند.
- دوران قاعدگی: تغییرات هورمونی در چرخه قاعدگی ممکن است به تغییر بوی دهان منجر شوند.
- روزه داری: در دوره های روزه داری نیز برخی افراد گزارش کرده اند که بوی بد دهان آنها افزایش می یابد.
- اضطراب و استرس: استرس و اضطراب نیز می توانند عاملی در بوی بد دهان باشند.
برای مقابله با بوی بد دهان، مراقبت های دهانی منظم، تمیز کردن دندان ها، استفاده از نخ دندان و مراجعه به دندانپزشک برای بررسی و درمان مشکلات دهانی مهم است. همچنین اگر بوی بد دهان مداوم باشد، مشاوره با پزشک یا دندانپزشک می تواند به تشخیص و درمان علل احتمالی کمک کند.
بیشتر مطالعه کنید: استفاده از دهانشویه در دوران ارتودنسی چه اهمیتی دارد؟
تاثیر جرم گیری در رفع بوی بد دهان در ارتودنسی
جرم گیری در افرادی که از ارتودنسی استفاده می کنند، تاثیر مهمی در رفع بوی بد دهان دارد. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند جرم و پلاک دندان را افزایش داده و باعث ایجاد بوی ناخوشایند در دهان شود. جرم گیری دندان یکی از مهمترین روش های بهداشت دهان و دندان در پیشگیری از مشکلات دهان است. جرمگیری دندان شامل حذف پلاک دندانی (پوسیدگی باکتریایی) و جلوگیری از تشکیل جرم دندان (کلسیم و فسفات معدنی) می شود. جرم گیری منظم دندان به وسیله دندانپزشک یا به عنوان بخشی از درمان ارتودنسی می تواند به عنوان یک تدبیر اساسی در حفظ سلامت دهان و دندان تلقی شود.
روش های جلوگیری از بوی بد دهان در ارتودنسی
روش های مراقبتی از دهان و دندان برای جلوگیری از بوی بد دهان در افرادی که از ارتودنسی استفاده می کنند، بسیار مهم و موثر هستند. در ادامه توضیحاتی بیشتر در مورد هر یک از این روش ها آورده شده است:
۱- استفاده منظم از مسواک و نخ دندان: مسواک زدن حداقل ۲ بار در روز با مسواک مناسب و نخ دندان (اهمیت استفاده از نخ دندان در دوران ارتودنسی) ضروری است. برای افرادی دارای ارتودنسی، مسواک های خاص و نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده می شود تا به نواحی دشوارتر دسترسی داشته باشند.
۲- مسواک زدن زبان: مسواک زدن زبان نیز می تواند به کاهش باکتری ها در دهان و دندان کمک کرده و بوی بد دهان را کاهش دهد.
۳- استفاده از دهانشویه مناسب: انتخاب دهانشویه های حاوی مواد ضدباکتری و ضدبو می تواند تا حدی به وضعیت بهتر در دهان و دندان کمک کند.
۴- نوشیدن آب زیاد: نوشیدن آب زیاد نه تنها به حفظ بهداشت دهان و زدودن باکتری ها کمک می کند بلکه از خشکی دهان هم جلوگیری می کند.
۵- رژیم غذایی مناسب: مصرف مواد غذایی مفید و کاهش مصرف غذاهای شیرین می تواند تأثیر مثبت در کاهش بوی بد دهان داشته باشد.
۶- پیگیری منظم جلسات ارتودنسی: حضور منظم در جلسات ارتودنسی باعث کنترل و تنظیم صحیح دستگاه ارتودنسی توسط ارتودنتیست شده و به حل مسائل مربوط به بوی بد دهان کمک می کند.
۷- استفاده از واترپیک: استفاده از واترپیک (دستگاه آب پاش) به دندان ها و ارتودنسی کمک می کند تا ذرات مواد غذایی مانده در بین دندان ها را شستشو دهد و به تمیزی بهتر دهان و دندان کمک کند.
بیشتر مطالعه کنید: اهمیت استفاده از خمیردندان مخصوص در دوران ارتودنسی چیست؟
غذاهای مفید برای درمان بوی بد دهان
توجه به تغذیه سالم و انتخاب مواد غذایی که بتوانند بوی بد دهان را کاهش دهند، می تواند به بهبود وضعیت بهداشت دهان و دندان کمک کند. برخی از غذاهای مفید برای کاهش بوی بد دهان عبارتند از:
- سیب: بافت خاص سیب با افزایش تولید بزاق می تواند به تمیزی دهان و کاهش بوی بد کمک کند.
- خیار: مصرف خیار می تواند به تولید بیشتر بزاق و شستشوی دهان کمک کند.
- لیموناد: مصرف لیموناد در حفظ ترشحات دهان و تمیزی دهان موثر است.
- نعناع: استفاده از نعناع (تازه یا خشک) می تواند بوی بد دهان را تا حدودی برطرف کند.
- شاهدانه: مصرف شاهدانه به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و ضدبو می تواند در کاهش بوی بد دهان مفید باشد.
- زنجبیل: زنجبیل نه تنها بوی بد دهان را کاهش می دهد بلکه می تواند التهابات دهان را نیز کاهش دهد.
- آب: مصرف آب فراوان برای شستشوی دهان و حفظ رطوبت دهان بسیار مهم است.
- سبزیجات تازه: مصرف سبزیجات تازه که حاوی آب و فیبر هستند می تواند به تمیزی دهان کمک کند.
- ماست پروبیوتیک: ماست پروبیوتیک حاوی باکتری های مفید مانند لاکتوباسیل و بیفیدوباکتریا است و یک منبع مفید برای بهبود سلامت دستگاه گوارش و تقویت سیستم ایمنی است. مصرف ماست پروبیوتیک می تواند به کاهش بوی بد دهان، تنظیم متابولیسم، حفظ تعادل میکروبی دستگاه گوارش و ارتقاء عملکرد گوارش کمک کند.
آیا می توانم از آدامس برای رفع بوی بد دهان خود کمک بگیرم؟
جویدن آدامس بدون قند می تواند به عنوان یک راهکار موقت برای رفع بوی بد دهان مفید باشد. آدامس می تواند با تحریک تولید بزاق، خشکی دهان را کاهش داده و بوی بد دهان را بهبود بخشد. اما اگر از ارتودنسی ثابت استفاده می کنید، مهم است که از آدامس با احتیاط استفاده کنید تا به براکت های ارتودنسی آسیب نرسد. همچنین توصیه می شود که پس از هر وعده غذایی و جویدن آدامس، به شیوه دقیق دهان و دندان خود را تمیز کنید.
چه زمانی بوی بد دهان خود را به متخصص ارتودنسی اطلاع دهم؟
در صورت مواجهه با بوی بد دهان هنگام استفاده از ارتودنسی قبل از مراجعه به ارتودنتیست مراقبت های اولیه زیر را انجام دهید:
- بهبود بهداشت دهان و دندان از طریق استفاده منظم از مسواک و نخ دندان اقدامی مهم برای حفظ سلامت دهان و جلوگیری از بوی بد دهان است.
- توجه کافی به تغذیه سالم و نوشیدن آب به مقدار کافی را مدنظر قرار دهید.
اگر پس از اقدامات اولیه مشکل برطرف نشد، موضوع را با ارتودنتیست خود مطرح کنید تا راهنمایی های لازم را در خصوص مراقبت ارتودنسی و بهداشت دهان دریافت کنید.