هدگیر ارتودنسی یکی از ابزارهای حیاتی در درمان مشکلات پیچیدهی ارتودنسی است که به طور خاص برای اصلاح بایتهای نامناسب و کمک به تراز شدن فکها و دندانها طراحی شده است. این وسیله، که معمولاً در دوران کودکی و اوایل نوجوانی استفاده میشود، با اعمال فشار کنترلشده، به رشد فکها در مسیر صحیح کمک میکند و مشکلاتی مانند اوربایت، آندربایت و اورجت را اصلاح میکند. هدگیر نه تنها در بهبود زیبایی لبخند مؤثر است، بلکه از مشکلاتی نظیر درد فک، مشکلات تنفسی و سایر عوارض ناشی از مالاکلوژن جلوگیری میکند. این مقاله به معرفی انواع هدگیر، نحوه عملکرد و اهمیت استفاده از آن در درمان ارتودنسی میپردازد.
هدگیر ارتودنسی چیست؟
هدگیر ارتودنسی وسیله ای است که به تراز شدن دندان ها و فکهای شما کمک میکند. این وسیله به درمان مشکلی که ارتودنتیست ها آن را مال اکلوژن (malocclusion) یا «بایت نامناسب» می نامند، میپردازد. در مالاکلوژن، دندانهای جلویی و پایینی به درستی هنگام بستن دهان تراز نمیشوند. این مشکل در طول زمان میتواند منجر به مسائل دندانی، مشکلات فکی و حتی اختلال در صحبت کردن و غذا خوردن شود و همچنین ممکن است باعث شود شما نسبت به لبخند خود احساس ناخوشایندی داشته باشید.
هدگیر ارتودنسی با اعمال فشار ملایم بر روی دندانها و فکها، مال اکلوژن را اصلاح میکند. با گذشت زمان، هدگیر کمک میکند تا استخوانهای فک که هنوز در حال شکل گیری هستند، تراز شوند.
کاربرد هدگیر ارتودنسی
هدگیر ارتودنسی مشکلات زیر را اصلاح میکند:
- اورجت (Overjet) (یا دندان های خرگوشی): هنگامی که دندان های جلویی بالا به صورت مورب روی دندان های جلویی پایین قرار میگیرند.
- اوربایت (Overbite): زمانی که دندانهای بالایی بیش از حد روی دندانهای پایینی قرار میگیرند.
- آندربایت (Underbite): وقتی که دندانهای پایینی بیش از دندان های بالایی بیرون می زنند.
انواع هدگیر ارتودنسی
دو نوع اصلی هدگیر ارتودنسی، اوربایت و ناهنجاری اورجت را اصلاح می کنند و یکی دیگر برای اصلاح آندربایت به کار می رود. شما ممکن است به این هدگیرها با یا بدون براکتها نیاز داشته باشید تا دندانها صاف شوند. انواع هدگیر عبارتند از:
۱. هدگیر کششی گردنی (Cervical pull headgear):
برای اصلاح اورجت یا اوربایت استفاده می شود. این نوع شامل سیمی به شکل U (facebow) است که به دندان های بالای عقبی متصل می شود. این سیم به بندی وصل می شود که دور گردن پیچیده شده و فشار ملایمی وارد میکند تا فک بالا را به سمت عقب نگه دارد.
درباره ارتودنسی سریع دندان بخوانید
۲. هدگیر کششی بالا (High pull headgear):
شامل قطعاتی مشابه هدگیر کششی گردنی است و برای اصلاح اورجت و اوربایت استفاده میشود. تفاوت اصلی این است که هدگیر کششی بالا دو بند دارد. یکی در پشت سرقرار می گیرد و دیگری روی سر. این بندها فک بالا را به سمت عقب و بالا می کشند.
۳. هدگیر کششی معکوس (Reverse pull headgear) :
برای اصلاح آندربایت با کشیدن فک بالا به جلو استفاده می شود. این نوع شامل یک قاب عمودی است که جلوی صورت قرار می گیرد و با یک پد پیشانی و یک کلاهک چانه ای ثابت می شود. یک قطعه سیمی که روی دندان های بالای عقبی قرار می گیرد از این قاب بیرون آمده و فک بالایی را به جلو می کشد.
آیا هدگیر ارتودنسی هنوز استفاده می شود؟
هدگیر ارتودنسی به اندازه ی گذشته مورد استفاده قرار نمی گیرد، اما ممکن است شما همچنان به آن نیاز داشته باشید.
ارتودنتیست ها اخیرا جایگزین هایی برای هدگیر ارتودنسی توصیه میکنند. به عنوان مثال، الاینرهای شفاف که روی دندان ها قرار میگیرند می توانند مشکلات خفیف تراز دندان ها را اصلاح کنند. دستگاه خارج دهانی هربست فکها را جابجا می کند اما درون دهان قرار می گیرد. افراد معمولاً این دستگاه را ترجیح می دهند چون همیشه می توانند آن را استفاده کنند و از دید هم پنهان می ماند.
درباره ارتودنسی فانکشنال و کاربرد آن بخوانید
با این حال، نوع دستگاه مورد نیاز به بایت بستگی دارد. ارتودنتیست شما میتواند بهترین گزینه را پیشنهاد دهد.
هدگیر ارتودنسی در چه سنی استفاده می شود؟
هدگیر ارتودنسی معمولاً در دوران کودکی یا اوایل نوجوانی مورد استفاده قرار میگیرد، معمولاً بین سنین ۸ تا ۱۴ سال، زمانی که رشد فکها و دندانها در حال پیشرفت است. این سنین بهترین زمان برای استفاده از هدگیر هستند، زیرا در این مرحله فک ها هنوز در حال رشد و تغییر هستند و می توان به کمک هدگیر آنها را به درستی تراز کرد. ارتودنتیست با توجه به نیازهای خاص هر کودک و میزان رشد دندانها و فک، زمان مناسب برای استفاده از هدگیر را تعیین میکند.
شکل ظاهری هدگیر ارتودنسی
هدگیر ارتودنسی از یک سیم فلزی به نام فیسبو (facebow) و بندهایی برای نگهداشتن آن تشکیل شده است. فیسبو به صورت یک قطعهی نعلاسبیشکل طراحی شده که دو انتهای آن به دندانهای بالایی در عقب دهان متصل میشوند. این سیم از دو قسمت تشکیل شده است: یکی درون دهان قرار میگیرد و به دندانهای عقب وصل میشود، و دیگری از دهان بیرون میآید و جلوی صورت را احاطه میکند.
بیشتر بدانید: ارتودنسی دندان کودکان به چه صورت می باشد
هدگیر شامل بندهایی نیز هست که یا دور گردن (در نوع کششی گردنی) یا پشت و بالای سر (در نوع کششی بالا) قرار میگیرند و به فیسبو متصل میشوند. بندها فشار ملایمی به فک و دندانها وارد میکنند و به آرامی آنها را به موقعیت صحیح هدایت میکنند.
مراقبت از هدگیر ارتودنسی
- همیشه قبل از تلاش برای برداشتن هدگیر، بند الاستیک را از قلاب جدا کنید.
- اگر بندی که هدگیر به آن متصل میشود روی دندان شل شد، هدگیر خود را نپوشید. در صورت وقوع این اتفاق، با پزشک خود تماس بگیرید.
- هدگیر خود را با دقت و طبق دستورالعمل وارد و خارج کنید تا از آسیب به هدگیر یا بندها جلوگیری شود.
- کمان هدگیر خود را به سمت بالا و پایین تکان ندهید، زیرا باعث آسیب به بندها خواهد شد.
- هرگز در ورزشهای شدید یا بازیهایی که ممکن است هدگیر یا ماسک صورت توسط همبازی کشیده شود و به عقب بازگردد و به صورت آسیب برساند، از هدگیر یا ماسک صورت استفاده نکنید.
درباره وسیع کننده های کام بخوانید
- هدگیر یا ماسک صورت خود را در تمامی ویزیتها همراه داشته باشید. اگر به طور تصادفی هدگیر یا ماسک صورت شکست یا خم شد، به پزشک اطلاع دهید.
- برای ایمنی خود و دستگاه، هدگیر را در هنگام غذا خوردن، نوشیدن (مگر اینکه از نی استفاده کند) وبازی یا فعالیتهایی که ممکن است منجر به سقوط یا آسیب شود، بردارید.
قیمت هدگیر ارتودنسی
قیمت هدگیرهای ارتودنسی بسته به نوع و برند متفاوت است. برای یافتن بهترین قیمت، توصیه می شود قیمت ها را در چندین مرکز و فروشگاه مختلف بررسی و مقایسه کنید. این مقایسه به شما کمک می کند تا گزینهای مناسب با بودجه خود انتخاب کنید.
برای اطلاع از جدول بروز قیمت ارتودنسی کلیک کنید
علاوه بر قیمت اولیه هدگیر، هزینههای دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد. این هزینه ها میتوانند شامل جلسات مشاوره، تنظیمات دوره ای، و تعمیرات احتمالی باشند. در نظر گرفتن این هزینه ها به شما کمک میکند تا بودجه دقیقتری برای درمان ارتودنسی کودک خود برنامه ریزی کنید.
به طور کلی حدود قیمت هدگیرهای ارتودنسی به شرح زیر است:
نوع هدگیر | قیمت تقریبی (تومان) |
هدگیر سرویکال (Cervical Headgear) | ۲,۰۰۰,۰۰۰ – ۴,۰۰۰,۰۰۰ |
هدگیر هایپول (High-Pull Headgear) | ۲,۵۰۰,۰۰۰ – ۵,۰۰۰,۰۰۰ |
هدگیر ترکیبی (Combination Headgear) | ۳,۰۰۰,۰۰۰ – ۶,۰۰۰,۰۰۰ |
هدگیر معکوس (Reverse-Pull Headgear) | ۴,۰۰۰,۰۰۰ – ۷,۰۰۰,۰۰۰ |
هدگیر اینترااورال (Intraoral Headgear) | ۳,۵۰۰,۰۰۰ – ۶,۵۰۰,۰۰۰ |
برای استفاده از خدمات هدگیر ارتودنسی در کلینیک دکتر ستار کبیری و اطلاع از قیمت های بروز می توانید با شماره ۰۹۳۶۹۵۰۰۴۴۰ تماس بگیرید
سخن پایانی
مال اکلوژن تنها یک مشکل زیبایی نیست. اگر اصلاح نشود، تراز نبودن دندان ها می تواند خطر مشکلات سلامتی دیگری مانند آپنه خواب و اختلال مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) را افزایش دهد.
هدگیر ارتودنسی یک روش ایمن و مؤثر برای تراز کردن بایت نامناسب است. اما ممکن است تغییرات عمدهای را در روال روزانه شما ایجاد کند، زیرا باید هر کاری انجام دهید تا به طور مداوم از آن استفاده کنید.
بسیاری از افراد ممکن است در استفاده از هدگیر ارتودنسی مقاومت کنند، اما اگر ارتودنتیست آن را برای اصلاح مؤثر مال اکلوژن ضروری بداند، باید تمام تلاش خود را انجام دهید تا به استفاده از آن پایبند بمانید. چرا که با استفاده منظم از هدگیر میتوانید زودتر از آن خلاص شوید.