پستانک ارتودنسی چگونه است

پستانک‌ها برای آرام کردن، احساس راحتی و امنیت نوزدان کاربرد دارند. پستانک در بازه زمانی نسبتا طولانی و بلند مدت برای کودک مفید است اما ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در رشد فک و صورت کودک شود. این مورد به خصوص در کودکانی که بعد از سنین ۲ تا ۳ سالگی از پستانک استفاده می‌کنند هم دیده می‌شود. از این روی برای کاهش این آسیب‌ها نوعی پستانک تحت عنوان پستانک ارتودنسی توسط متخصصین حوزه سلامت طراحی شده است. این نوع پستانک احتمال نیاز کودک به انجام ارتودنسی در آینده را به حداقل می‌رساند و مزایای دیگری نیز به همراه دارد. در این مطلب به شرح کامل ویژگی‌ها، مزایا و معایب، نکات استفاده و موارد بهداشتی پستانک ارتودنسی می‌پردازیم. تا انتهای این مطلب همراه وبسایت دکتر ستار کبیری باشید.

پستانک ارتودنسی چیست؟

پستانک ارتودنسی چندین سال پیش به بازار عرضه شد. این نوع پستانک علاوه بر تصحیح فرم دهان و دندان موجب پیشگیری از بسیاری از مشکلات و ناهنجاری‌های مربوط به دهان و فک کودک در آینده می‌شود. ساختار و ارگونومی این نوع پستانک به شکلی طراحی شده است که علاوه بر رشد طبیعی دهان کودک، ظاهری تقریبا مشابه پستانک‌های معمولی را داشته باشد.

تنوع پستانک ارتودنسی با توجه به سلیقه افراد، برند و سن کودک در بازار موجود است. برخی از جدیدترین انواع این نوع از ارتودنسی‌ها خاصیت ضدباکتریایی داشته و والدین دیگر نگرانی از بابت بیماری کودک خود ندارند.

• نکته: بسیاری از افراد از فواید پستانک ارتودنسی صحبت می‌کنند اما توصیه می‌شود این نوع پستانک طبق تایید متخصص اطفال و با رعایت نکات تجویزشده استفاده شوند. کودکان در سنین ابتدایی رشد در دوره حساسی قرار دارند و هر نوع بی‌ملاحظگی می‌تواند ناهنجاری‌های رشد را در کودکان ایجاد کند.

تفاوت پستانک ارتودنسی با پستانک معمولی

طبق اطلاعات به‌دست آمده از دانشکده علوم پزشکی راچستر، مواد به کار رفته در انواع پستانک از نوع لاتکس هستند. لاتکس نوعی پلاستیک یا لاستیک نرم  و سیلیکونی است. پستانک‌هایی که از جنس سیلیکون هستند، کیفیت بالاتری نسبت به لاتکس و پلاستیک دارند.

سیلیکون نرم به کاررفته در پستانک‌ها نسبت به میکروب‌ها مقاومت بیشتری دارند. جدای از مواد استفاده‌شده در پستانک، پستانک‌ها به دو دسته ارتودنسی و غیرارتودنسی یا همان معمولی و سنتی تقسیم می‌شوند. در پستانک غیرارتودنسی بخشی که در دهان نوزاد قرار می‌گیرد حالت کروی شکل، گرد و یا حباب مانندی دارد. در حالی که سر پستانک ارتودنسی صاف و مربعی شکل است.

هنگامی که نوبت به انتخاب پستانک مناسب می‌رسد، بسیاری از والدین سردرگم می‌شوند. بهتر است برای بهترین‌ انتخاب راهنمایی تخصصی از پزشک متخصص اطفال، دندانپزشک اطفال یا پزشک خانوادگی خود راهنمایی بگیرید.

ویژگی های پستانک ارتودنسی

دسته بسیار بلند پستانک ارتودنسی از فشار وارده بر دندان‌ها و فک می‌کاهد. همچنین ساختار پستانک به نحوی است که فاصله بین دندان‌های جلویی فک بالا و فک پایین‌ را کم می‌کند. علاوه بر این موجب کاهش تحرک طبیعی زبان داخل دهان می‌شود. اگر پستانک ارتودنسی به شکلی بهینه و اصولی طراحی شود می‌تواند احتمال بروز مشکلات دهانی و دندانی را در کودک به حداقل برساند.

البته این امر قطعی نیست و توجه به توصیه‌های پزشک و درنظر گرفتن برخی مشکلات اجتناب‌ناپذیر خالی از لطف نیست. علاوه بر این، مراجعه مرتب به متخصص اطفال برای معاینه کودک برای رشد سالم و طبیعی کودک حیاتی است. پستانک برای آرام کردن کودک کمک‌کننده است و در مواقعی که پستان مادر یا لالایی دادن کودک چاره‌ساز نیست پستانک به داد مادران می‌رسد. البته باید این نکته را در نظر داشت که در سنین یکی دو سالگی باید کودک را از پستانک بگیرید.

بیشتر بدانید: هر آنچه باید در مورد ارتودنسی دندان کودک بدانید.

مزایای استفاده از پستانک

طبق مطالعات انجام‌شده در BMC، کودکانی که در سنین ابتدایی رشد از پستانک ارتودنسی استفاده می‌کنند با مشکلات مرتبط با جویدن و گاز زدن کمتری در آینده روبرو هستند. این امر به علت عدم به کارگیری زیاد ماهیچه شیپوری یا بوکیناتور رخ می‌دهد. این دو ماهیچه در دو سمت دهان و به شکل بادبزن در گونه قرار دارند. نقش این ماهیچه ایجاد حالت مکش با کمک دیگر ماهیچه‌های دهانی است.

پستانک ارتودنسی با تقلید از پستان مادر احساس نیاز کودک به مکیدن سینه مادر را رفع می‌کند. نوع پستانک انتخابی به مرور زمان روی سلامت دندان کودک و عادت‌های دهانی او تاثیر می‌گذارد. علاوه بر این، طبق مطالعات انجام‌شده، کودکانی که در سنین قبل از ۳ سالگی از پستانک ارتودنسی استفاده می‌کنند با احتمال کمتری با عادت‌های ناهنجار دهانی مثل مکیدن انگشت شست روبرو می‌شوند. بسیاری از کودکان و نوزادان از مکیدن پستانک لذت می‌برند در حالی که این موضوع موجب نگرانی برخی از والدین می‌شود.

در صورت بروز نگرانی‌ها در این مورد بهتر است با متخصص اطفال مشورت کرده و بهترین پستانک ممکن را انتخاب کنید. با دستورالعمل پزشک درباره میزان مصرف و نحوه مراقبت و نگهداری از آن درباره سلامت دهان و دندان کودک اطمینان حاصل کنید. به خاطر داشته باشید که وسایلی مثل پستانک موجب رشد سالم و آرامش خاطر کودک شما چه در زمان بیداری و چه در هنگام خوابیدن می‌شوند.

معایب استفاده از پستانک ارتودنسی

نزدیک به ۸۰% والدین برای کودکان خود از پستانک استفاده می‌کنند. متاسفانه بسیاری از این نوع پستانک‌ها به روند رشد دهان و دندان کودک آسیب می‌رسانند.

استفاده طولانی مدت از پستانک، رشد طبیعی دهان کودک را مختل می‌کند. پس از سه سالگی و با رویش اولین دندان مشکلات ناشی از استفاده طولانی مدت از پستانک ارتودنسی در کودک نمایان می‌شود. برخی از این مشکلات رایج عبارتند از:

• مشکلات مربوط به دهان و دندان: تغییر در محل قرارگیری دندان‌ها (بیرون‌زدگی یا عقب‌رفتگی دندان‌ها)، ایجاد حفره‌های دندانی، آسیب دیدگی، پهن شدن یا ایجاد فاصله بین دندان‌ها
• قرارگیری ناهنجار استخوان فک: فاصله دندان‌ها، کراس بابت (عدم قرارگیری دندان های فک بالا و پایین روی هم)، ناهنجاری استخوان کام با توخالی‌شدن طاق کام دهان
• گرفتگی شدید مجاری بینی ناشی از تنفس دهانی
• ورم شدید یا آلرژیک غشا مخاطی بینی
• قرارگیری اشتباه زبان در دهان

علاوه بر مشکلات ذکرشده، استفاده غیراصولی و طولانی مدت از پستانک ارتودنسی و دیگر انواع پستانک‌ها روی زندگی روزمره و سلامت عمومی کودک هم تاثیرگذار است. این مشکلات روی جنبه‌های مختلف زندگی کودک تاثیرگذار خواهد‌ بود. برخی از این جنبه‌ها عبارتند از:

• مشکل در جوین و گاز زدن
• مشکل در ادای کلمات و عبارت‌ها
• سوءهاضمه

برای جلوگیری از این مشکلات احتمالی در کودک خود بهتر است به نکات استفاده از پستانک ارتودنسی توجه کافی داشته باشید. در ادامه بیشتر در این باره صحبت می‌کنیم.

نکات مهم هنگام انتخاب پستانک

هنگام انتخاب بهترین پستانک ارتودنسی باید به چند نکته کلی توجه داشته باشید. برخی از این نکات عبارتند از:

۱- فرم و ماده استفاده شده در نوک پستانک:

پستانک‌های ارتودنسی نسبت به انواع معمولی نوک گردتری دارند. نوک و گوشه گرده همراه با قسمت پایینی صاف، حسی مشابه پستان مادر را در دهان کودک ایجاد می‌کند. به این ترتیب نیاز طبیعی کودک به مکیدن برطرف می‌شود.

جنس نوک در سه نوع پستانک سیلیکون، لاتکس و یا پلاستیک متغیر است. بسته به علاقه کودک می‌توانید یکی از این سه جنس را انتخاب کنید.

۲- کمک به رشد فک و کام:

پستانک ارتودنسی اصولی به رشد درست فک و دندان کمک می‌کند. پس هنگام انتخاب این نوع پستانک، این هدف از استفاده از پستانک ارتودنسی را به خاطر داشته باشید. آنها با کنترل فشار واردشده به دندان و لثه، مشکلات ارتودنسی احتمالی در آینده را کاهش می‌دهد.

۴- انتخاب پستانک برای کاهش ریسک دندان‌های نامتقارن:

پستانک ارتودنسی برخلاف پستانک معمولی موجب مشکلاتی نظیر اوپن بایت یا اوربایت نمی‌شود. با این وجود استفاده از آنها نیز باید محدود شود.

۵- رفع عادت مکیدن انگشت شست با پستانک ارتودنسی:

استفاده از این نوع پستانک در هنگام خواب شب یا بعدازظهر کودک ریسک سندروم مرگ ناگهانی کودک را کاهش می‌دهد. علاوه بر این فرم دهان و ردیف بودن دندان‌ها را نیز در آینده تضمین می‌کند.

۶- مشورت با متخصص اطفال برای انتخاب بهترین پستانک:

جهت انتخاب بهترین پستانک باید با پزشک کودک خود صبحت کرده و درباره موارد مصرف و منع مصرف راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.

نکات بهداشتی هنگام استفاده از پستانک

توجه به بهداشت و مراقبت‌های اصولی هنگام استفاده از پستانک ارتودنسی برای کودکان ضروری است. در ادامه به نکاتی در این باره می‌پردازیم.

۱- تمیزی پستانک:

• قبل از استفاده اول و قبل از هر بار استفاده پستانک را شستشو دهید. از آب ملایم و صابون بدون عطر استفاده کنید. هر چند وقت یک بار پستانک را در آب حال جوش به مدت چند دقیقه بجوشانید تا ضدعفونی شود. قبل از استفاده از خنکی آن مطمئن شوید.
• از ساییدن پستانک یا استفاده از مواد شوینده شیمیایی پرهیز کنید.

۲- بررسی مکرر پستانک:

در صورت مشاهده پارگی، تغییر در بافت یا آسیب به پستانک سریعا آن را تعویض کنید. در صورت تغییر رنگ، باد کردن و تغییر شکل نوک پستانک سریعا آن را با سری جدید عوض کنید.

۳- نگهداری و دسترسی:

• در صورت عدم استفاده از پستانک، آن را در ظرفی خشک نگهداری کنید.
• پستانک را از دسترس کودک دور نگهدارید. از وصل کردن پستانک به ربان، لباس یا گردن کودک خودداری کنید.
• از قرار دادن پستانک در معرض تابش مستقیم نور خورشید یا گرمای شدید اجتناب کنید.

۴- رعایت مراقبت های بهداشتی:

• از قرار دادن نوک پستانک در عسل، شربت یا مواد شیرین جلوگیری کنید. این کار موجب پوسیدگی دندان‌های کودک می‌شود.
• پستانک فرزندان را با یکدیگر عوض نکنید.

سوالات متداول

۱- هدف از استفاده از پستانک ارتودنسی چیست؟

پستانک ارتودنسی برای پیشگیری از ناهنجاری‌های دندانی و نیاز به انجام‌ ارتودنسی در آینده کاربرد دارد.

۲- آیا استفاده از پستانک ارتودنسی توصیه می شود؟

به طور کلی خیر. بهتر است در صورت آسیب به دهان و دندان به دلیل مکیدن انگشت شست یا پستانک غیراصولی، متخصص اطفال نوع ارتودنسی را تجویز می‌کند. بهتر است به صورت خودسر و طولانی مدت استفاده نشود.

۳- تا چه سنی می توان از پستانک ارتودنسی استفاده کرد؟

پستانک ارتودنسی و انواع دیگر پستانک را باید تا قبل از سه سالگی از کودک گرفت. در غیر این صورت مشکلات زیادی را برای کودک به همراه خواهد داشت.

۴- زمان مناسب استفاده از پستانک ارتودنسی کی است؟

هر زمان که کودک مکیدن را یاد بگیرد می‌تواند از پستانک استفاده کند. سن خاصی برای این کار توصیه نمی‌شود. البته سن گرفتن نوزاد از پستانک بین ۲ تا ۳ سالگی است.

کلام پایانی

پستانک ارتودنسی نوعی پستانک خاص است که با تصحیح فرم دهان و دندان‌های در حال رشد سلامت عمومی دندان کودکان را در آینده افزایش می‌دهد. علت نام‌گذاری این نوع پستانک به حداقل رساندن احتمال نیاز کودکان به انجام ارتودنسی را نشان می‌دهد. اگرچه این نوع پستانک مزایای بسیاری را به دنبال دارد اما ترجیحا باید طبق تایید متخصص ارتودنسی و یا دندانپزشک انجام شود.

در این مطلب به شرح کامل نکات مورد توجه هنگام انتخاب، استفاده و همچنین مزایا و معایب این وسیله ضروری در رشد دهان و دندان کودک پرداختیم. آماده شنیدن پیام‌ها، سوالات و نظرات شما در این خصوص هستیم.