به دندان هایی که بزرگ تر از اندازه طبیعی باشند ماکرودنشیا گفته می شود. علت این بیماری هنوز مشخص نیست اما عوامل ارثی و ژنتیکی در بروز این اختلال تاثیر زیادی دارند. این عارضه که نظم دندان ها را به هم می زند و از نظر زیبایی تاثیر منفی در ظاهر بیمار دارد قابل درمان است و از طریق ارتودنسی، تراشیدن یا کشیدن دندان درمان می شود. برای آشنایی کامل با مفهوم بیماری ماکرودنشیا، انواع آن، علل این اختلال و شیوه های درمان ماکرودنشیا تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
ماکرودنشیا چیست؟
به رشد بیش از اندازه یک یا چند دندان ماکرودنشیا گفته می شود که موجب می شود دندان ها اندازه ای بیشتر از حالت طبیعی داشته باشند. این دندان های بزرگ تر می توانند مشکلات فراوانی را به وجود آورند. ماکرودنشیا نظم و ترتیب دندان ها را از بین می برد و موجب کج شدن دندان های دیگر می شود.
انواع ماکرودنشیا و علل آن
این مشکل در اغلب موارد به دلیل اختلالات ژنتیکی و سیستماتیک به وجود می آید. انواع ماکرودنشیا عبارتند از:
۱- ماکرودنشیای یک دندان
در این حالت یکی از دندان ها بزر گتر از بقیه دندان ها است و رشد غیر طبیعی دارد. تحقیقات نشان می دهد که این نوع ماکرودنشیا به ندرت اتفاق می افتد و در آقایان شیوع بیشتری نسبت به خانم ها دارد. ماکرودنشیا با بیماری هایی مانند دیابت مقاوم به انسولین، سندروم غول پیکری، سندروم اتودنتال در ارتباط است.
۲- ماکرودنشیای گسترش یافته
در شرایطی که همه دندان ها بزرگ تر از حالت طبیعی هستند با ماکرودنشیای گسترش یافته روبرو هستیم. غول پیکری هیپوفیز بنا بر مطالعات انجمن دهان و دندانپزشکی پاکستان علت ماکرودنشیای گسترش یافته است.
بنابر اعلام دانشگاه کالیفرنیا غول پیکری هیپوفیز به دلیل تولید بیش از اندازه هورمون رشد به وجود می آید. نشانه های این اختلال از کودکی قابل مشاهده هستند. داشتن صورت و دست و پای بزرگ تر از حد معمول از دیگر علائم غول پیکری هیپوفیز هستند.
۳- ماکرودنشیای نسبی
به اختلالی که دندان های فک بالا در مقایسه با دندان های فک پایین بزرگ تر باشند ماکرودنشیای نسبی گفته می شود. دانش دهان و دندان ماکرودنشیای نسبی را نتیجه توهم می داند.
دلایل ابتلا به دندان های بزرگ
بر طبق گفته متخصصان دهان و دندان هنوز علت بروز ماکرودنشیا مشخص نیست. در واقع مطالعات نشان می دهد ماکرودنشیا به دلیل کنار هم قرار گرفتن چند عامل ایجاد می شود. ژنتیک و مشکلاتی که به دلیل وراثت به وجود می آیند در بروز این اختلال موثر هستند. به طور کلی می توان گفت که یکی از مهم ترین علل بروز ماکرودنشیا عوامل ژنتیکی است.
همچنین بخوانید : ارتودنسی کاموفولاژ یا جبرانی چست؟
بر طبق نظر متخصصان جهش های ژنتیکی در رشد دندان ها موثر هستند. این جهش ها گاهی موجب رشد مرتب و طبیعی دندان ها می شوند و گاهی نیز مانع از توقف رشد دندان ها می شوند در نتیجه دندان هایی بزرگ تر از اندازه نرمال به وجود می آیند. دیگر عوامل موثر در بروز ماکرودنشیا شامل موارد زیر هستند:
- دوران کودکی: یکی از عواملی که در ابتلا به ماکرودنشیا تاثیر دارد شرایط کودکی افراد است. نوع تغذیه در دوران کودکی، در ارتباط بودن با تشعشعات و مواد سمی و دیگر عوامل محیطی در ابتلا به این اختلال موثر هستند.
- نژاد: مطالعات حاکی از آن است که احتمال بروز ماکرودنشیا در آمریکایی ها، مردم آلاسکا و آسیا بیشتر از دیگر نژادها است.
- جنسیت: همان طور که اشاره کردیم ماکرودنشیا بیشتر در آقایان اتفاق می افتد.
- اختلالات هورمونی: ماکرودنشیا در ارتباط با برخی مشکلات ژنتیکی است. یکی از این مشکلات تولید نامتعادل هورمون ها است. تولید بیش از اندازه هورمون رشد به وسیله غده هیپوفیز یکی از عوامل موثر در ایجاد دندان های بزرگ است.
شیوه های درمان دندان های بزرگ
دندانپزشکان با معاینه و بررسی دندان های کودکان می توانند اختلال ماکرودنشیا را تشخیص دهند. اگر کودک دارای دندان های بزرگ تر از اندازه نرمال باشد و تشخیص پزشک ماکرودنشیا باشد بیمار را به متخصص اطفال ارجاع می دهد و در صورت وجود مشکل اساسی، روند درمان شروع می شود.
اگر علت ماکرودنشیا اختلالات ژنتیکی و محیطی باشد نیاز به درمان ندارد مگر این که بیمار بخواهد دندان ها و لبخند زیبایی داشته باشد. بر اساس نتایج ژورنال تحقیقاتی بالینی تشخیصی در صورتی که دندان های ماکرودنشیا از لثه خارج نشوند باید کشیده شوند. گاهی نیز ممکن است پزشک برای این که دندان ها کج و نامنظم نباشند برای درمان، ارتودنسی را تجویز کند. اگر کودک شما نیز دارای دندان های بزرگ است حتما به پزشک مراجعه کنید تا معاینه و علت آن بررسی شود.
- توجه: مراجعه به موقع به پزشک نه تنها روند درمان را آسان تر می کند بلکه اعتماد به نفس و سلامت کودکان را ارتقا می دهد. در ادامه انواع شیوه های درمان را بررسی می کنیم.
۱- ارتودنسی
درمان نامرتبی و بزرگی دندان ها با ارتودنسی بدون کشیدن دندان در ۱۰ ماه توسط دکتر کبیری
با ارتودنسی دندان ها در جای خود قرار می گیرند و موجب گسترش فک می شود. وسیع کننده کام دستگاهی که برای گسترش فک مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه به قرار گرفتن درست دندان ها کمک می کند. پزشک با استفاده از براکت ها، دندان های کج و نامرتب را صاف می کند. با باز شدن فک و صاف شدن دندان ها فضای بیشتری برای دندان ها به وجود می آید و از شلوغی در فضای دهان جلوگیری می شود. به این ترتیب دندان های شما کوچک تر به نظر می رسند.
- نکته: اگر پزشک تشخیص دهد که استفاده از این ابزارها مشکلات دندان های شما را برطرف می کنند به شما توصیه می کند که به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. متخصص ارتودنسی دانش لازم برای استفاده از ابزارها را دارد و به بهترین شکل می تواند مشکل را رفع کند.
بیشتر بدانید: انواع روش های ارتودنسی کدامند؟
۲- تراشیدن دندان
یکی دیگر از شیوه های درمان ماکرودنشیا، تراشیدن دندان است که در مدت یک جلسه انجام می شود. تراشیدن دندان به وسیله یک تراشه انجام می شود و با تراشیده شدن قسمت خارجی، دندان ظاهر زیبا و صافی پیدا می کند.
تراشیدن دندان، اندازه آن را کاهش می دهد و موجب می شود دندان کوچک تر شود. این شیوه به ویژه در کوچک کردن اندازه دندان های نیش مورد استفاده قرار می گیرد. تراشیدن دندان خطری ندارد؛ ولی برای افرادی که دندان های نازکی دارند تراشیدن دندان انجام نمی شود؛ زیرا احتمال ترک خوردن و خورد شدن آن ها وجود دارد. به همین خاطر دندانپزشک قبل از این که از این شیوه استفاده کند از تصویربرداری اشعه ایکس استفاده می کند تا مطمئن شود که دندان ها دارای اندازه مناسب هستند و به منظور اصلاح آن ها، می توان از شیوه تراشیدن استفاده کرد. چنانچه فرد بیمار دارای دندان های سالمی باشد در زمان تراشیدن آن ها دردی را حس نمی کند.
۳- کشیدن دندان
اصلاح نامرتبی و بزرگی دندان ها با کشیدن ۴ دندان توسط بهترین متخصص ارتودنی در کرج
کشیدن دندان فاصله ای بین دندان ها به وجود می آورد و همین موضوع از شلوغی دهان و بزرگ به نظر رسیدن دندان ها جلوگیری می کند. گاهی نیز فقط دندان هایی که به علت ماکرودنشیا بزرگ هستند کشیده می شوند.
بیشتر بدانید: راه های درمان شلوغی دندان کدامند؟
گاهی نیز با توجه به نوع دندان و مکان قرار گیری آن باید به جراح دهان و دندان مراجعه کنید. پس از کشیدن دندان ها می توانید از ایمپلنت، دندان مصنوعی و پروتز برای جایگزین کردن دندان کشیده شده استفاده کنید.
سخن پایانی
ماکرودنشیا به رشد بیش از اندازه یک یا چند دندان گفته می شود که موجب می شود این دندان ها بزرگ تر از حالت طبیعی باشند. ماکرودنشیا در زیبایی و لبخند فرد بیمار تاثیر منفی دارد و اعتماد به نفس او را کاهش می دهد.
هنوز علت این عارضه مشخص نشده است؛ اما یکی از مهم ترین عوامل ایجاد کننده این بیماری عوامل ژنتیکی و بیماری های وراثتی هستند. دوران کودکی، نژاد و جنسیت از دیگر عوامل موثر در ابتلا به ماکرودنشیا هستند. برای درمان این بیماری از روش های ارتودنسی، کشیدن یا تراشیدن دندان استفاده می شود.