درمان ارتودنسی بین کودکان و بزرگسالان به دلیل عوامل فیزیولوژیکی، روانی و سلامت دندان به طور قابل توجهی متفاوت است. مهمترین عواملی که باعث تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان می‌شوند عبارتند از:
- رشد فک
- کشیدن دندان
- اصلاح اوربایت
- تحلیل ریشه دندان
تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان
تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان به این واقعیت مربوط می‌شود که دندان‌ها و فک‌های بزرگسالان به طور کامل رشد کرده‌اند اما دندان ها و فک های کودکان هنوز در حال رشد هستند. از آنجایی که بیماران جوان تر هنوز در مراحل رشد هستند، تنظیم تراز دندان ها و فک هایشان بسیار آسان‌تر است.
زمانی که بزرگسالان به سن بلوغ می‌رسند، استخوان‌های بزرگسالان سفت می شوند و بافت های اطراف دندان با موقعیت فعلی دندان ها قرار می گیرند. این مسائل که به آنها محدودیت های بیومکانیکی گفته می شود، روند هم‌ترازی مجدد را بسیار دشوارتر می‌کند.
در ادامه به دیگر تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان اشاره می‌کنیم:
۱. سن؛ عاملی موثر در ارتودنسی دندان ها
یکی از اساسی ترین تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان مربوط به سن بیمار است. بریس‌های کودکان معمولا توسط دندانپزشک اطفال یا متخصص ارتودنسی در سنین ۸ تا ۱۴ سالگی استفاده می شود. در این سن، دندان‌های کودکان هنوز در حال رشد هستند و جابجایی دندان‌ها با بریس آسان‌تر است.
بیشتر بخوانید: بهترین سن انجام ارتودنسی
ارتودنسی بزرگسالان که معمولا بالای ۱۸ سال سن دارند و دندان‌هایشان کاملا رشد یافته است متفاوت است. بنابراین، طول درمان و تکنیک‌های اعمال شده برای قرار دادن بریس برای کودکان متفاوت از بزرگسالان است.
۲. کشیدن دندان
بسیاری از بزرگسالان در دوران جوانی خود یک یا دو دندان کشیده‌اند، می‌تواند برای متخصصان ارتودنسی مشکل‌ساز شود. محل دندان‌های کشیده شده ممکن است مکان‌های مناسبی برای جابجایی دندان‌ها نباشند و با افزودن استخوان مصنوعی به ناحیه مورد نظر نیاز به ترمیم دارند.
بیشتر بخوانید: امکان ارتودنسی بدون کشیدن دندان وجود دارد
از آنجایی که استخوان بالغ به اندازه استخوان در حال رشد به فشار پاسخ نمی‌دهد، بستن شکاف بین دندان‌ها (و بسته نگه داشتن آنها) فرآیند دشوارتری است.
۳. تفاوت درد در طول درمان
یکی دیگر از تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان مربوط به درد و ناراحتی در طول درمان است. بزرگسالان معمولا ناراحتی بیشتری را تجربه می کنند. از آنجایی که دندان‌های بالغ به طور کامل رشد کرده اند، فشار اعمال شده برای حرکت دادن آنها بیشتر است و در نتیجه ناراحتی بیشتری ایجاد می‌کند. اما از آنجایی که دندان های کودکان هنوز در حال رشد هستند، درد زیادی حس نمی کنند.
متن انگلیسی:
“The younger the patient is at the time of braces installation, the higher the discomfort level will reduce.”
ترجمه فارسی: «هر چه سن بیمار در زمان نصب بریس‌ها کمتر باشد، میزان درد و ناراحتی کمتر است.»
به نقل از سایت burlingamesmilestudio
۴. اصلاح اوربایت
یکی از دلایل اصلی انتخاب بیماران برای درمان ارتودنسی، اصلاح بایت نامناسب است. در بیماران بزرگسالی که از اوربایت عمیق رنج می‌برند، اغلب فضای کافی در داخل دهان برای اصلاح بایت بدون کشیدن یک یا چند دندان وجود ندارد. با بالا رفتن سن، احتمال ساییدگی قسمت‌هایی از دندان‌ها به شدت افزایش می‌یابد که می‌تواند اوربایت را بدتر کند و روند ارتودنسی را سخت‌تر کند. اما این مشکل ساییدگی دنداند در کودکان وجود ندارد.
درباره انواع بایت دندان و درمان آن بیشتر بخوانید
۵. تحلیل ریشه و TMD
تحلیل ریشه سبب ایجاد تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان می‌شود. بر اساس عواملی مانند سابقه خانوادگی و عادات دهانی، تحلیل ریشه اتفاق می‌افتد. در بزرگسالان تحلیل ریشه سبب سخت‌تر شدن ارتودنسی نسبت به کودکان می‌شود.
آسیب‌پذیری دیگری که بزرگسالان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن هستند، اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMD) است. بیمار مبتلا به TMD در فک و مفصل فک مشکل دارد. TMD می‌تواند درمان ارتودنسی را به یک چالش بزرگ تبدیل کند. اما احتمال ابتلا به TMD در کودکان بسیار کمتر است و این به مزیت ارتودنسی دوران کودکی می‌افزاید.
۶. از دست دادن استخوان و بیماری لثه
بزرگسالان ممکن است استخوان‌های سفت‌تری در آرواره‌های خود داشته باشند، اما امکان دارد نواحی ضعیف یا فاقد تراکم استخوان در فک وجود داشته باشد. اگرچه دندان های بزرگسالان هنوز می‌توانند به موقعیت‌های جدید خود تغییر کنند، اما بدون حمایت استخوان نمی‌توانند به درستی جابجا شوند.
بیشتر بخوانید: چگونگی انجام ارتودنسی با وجود بیماری لثه
بنابراین برای رفع این مشکل باید پریودنتیست مراجعه کنید یا پیوند استخوان انجام دهید تا تراکم کافی برای ارتودنسی فراهم شود. در حالیکه در کودکان این مشکل وجود ندارد.
۷. عوامل روانی
مردم بیشتر به استفاده بریس برای کودکان عادت دارند. بیشتر بزرگسالان بریس‌های ظریف تر را ترجیح می‌دهند. علاوه بر این کودکان ممکن است در مورد درمان ارتودنسی دچار اضطراب شوند. ارتودنتیست‌ها اغلب با استفاده از تکنیک‌هایی محیطی مناسب برای کودکان ایجاد می‌کنند. اما بزرگسالان عموما به دلیل تجربیات قبلی در مراقبت از دندان، درک بهتری از درمان ارتودنسی دارند.
۸. تفاوت در مدت زمان درمان
از دیگر تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان مدت زمان درمان است. درمان کودکان معمولا حدود ۱۸ تا ۲۴ ماه طول می‌کشد، در حالی که ارتودنسی بزرگسالان معمولا ۲۴ تا ۳۶ ماه طول می‌کشد. دلایل تفاوت در طول درمان این است که دندان‌های بزرگسالان سخت‌تر حرکت می‌کنند. بریس‌های کودکان می‌توانند هنگام رشد دندان‌ها را هدایت کنند، در حالی که بریس‌های بزرگسالان دندان‌های بالغ را جابه‌جا می‌کنند.
۹. تفاوت در نوع ارتودنسی
اصلی ترین تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان، نوع بریس های مورد استفاده است. کودکان دندان های شیری دارند به همین دلیل دندانپزشک در ابتدای درمان با ارتودنسی متحرک کار را شروع می کند. پس از افتادن دندان های شیری و رویش دندان های دائمی می توان از ارتودنسی ثابت و نیمه ثابت استفاده کرد. علاوه بر این در ارتودنسی کودکان معمولا از بریس های فلزی استفاده کنند، در حالی که بزرگسالان معمولا بریس های سرامیکی یا شفاف را انتخاب می کنند.
درباره از بین بردن ترس کودکان از دندانپزشکی و ارتودنسی بخوانید
۱۰. تفاوت در درصد موفقیت ارتودنسی در هر کدام
تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان باعث تفاوت در نتیجه درمان نیز می‌شود. درصد موفقیت در ارتودنسی در کودکان معمولا ۱۰۰ درصد است. مگر اینکه مشکلات غیرقابل پیش بینی در طول درمان رخ دهد. این میزان موفقیت بالا به رشد مداوم فک ها و دندان های آنها نسبت داده می‌شود که امکان تراز و تنظیم موثرتر در طول درمان را فراهم می کند.
کودکان معمولا به مداخلات ارتودنسی به خوبی پاسخ می‌دهند، زیرا ساختارهای دندانی آنها هنوز در حال رشد است و می توان آن ها را راحت‌تر در موقعیت مورد نظر قرار داد. اما نرخ موفقیت ارتودنسی در بزرگسالان طبق مطالعات مختلف تقریبا ۶۹.۵٪ ذکر شده است.
نرخ موفقیت کمتر در بزرگسالان اغلب به دلیل رشد کامل فک و دندان آنها است که تنظیمات را پیچیده‌تر می‌کند. علاوه بر این، افراد مسن (بیش از ۳۰ سال) حتی میزان موفقیت کمتری را نشان دادند.
تفاوت مراحل انجام ارتودنسی کودکان و بزرگسالان
روند انجام ارتودنسی برای کودکان و بزرگسالان تقریبا مشابه است اما تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان به دلیل کامل نشدن رشد فک و دندان‌ها در کودکان است که از برخی تکنیک‌های اضافی در طول درمان استفاده می‌شود که در ادامه شرح داده‌ایم:
۱. معاینه اولیه
بهتر است اولین معاینه دندانپزشکی برای نیاز به ارتودنسی را در سن ۷ یا ۸ سالگی زمانی که ترکیبی از دندان‌های شیری و دائمی وجود دارد انجام شود. در طول این معاینه، متخصص ارتودنسی معاینه کاملی را انجام می‌دهد که ممکن است شامل عکسبرداری با اشعه ایکس و قالب‌گیری باشد تا ساختار دندانی کودک را ارزیابی کند و هر گونه مشکل بالقوه‌ای را که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد شناسایی کند.
برای شروع درمان ارتودنسی بزرگسالان متخصص ارتودنسی سلامت دندان را ارزیابی می‌کند. سپس هم ترازی دندان‌ها و مسائل مربوط به بایت بررسی می‌شود. پس از آن برای تشخیص بهتر عکس با شعه ایکس و قالب‌گیری انجام می‌شود.
۲. برنامه ریزی درمان
پس از ارزیابی اولیه، متخصص ارتودنسی یک برنامه درمانی سفارشی متناسب با نیازهای بیمار (کودکان و بزرگسالان) ایجاد می‌کند. این طرح نوع وسایل ارتودنسی مورد نیاز (مانند بریس‌ها و …) و مدت زمان مورد نیاز برای درمان را شرح می‌دهد.
تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان شامل روش‌های ارتودنسی نیز می‌شود که قبل از شروع درمان کودکان باید مراحلی را طی کنند تا بتوانند درمان را شروع کنند. برای برطرف کردن کوچکی فک بالای کودکان، متخصصان از وسیع کننده‌های کامی استفاده می‌کنند. وسیع کننده‌های کامی دستگاه‌هایی هستند که برای گشاد کردن فک بالا طراحی شده‌اند. این درمان ارتودنسی در کودکان قبل از رشد کامل استخوان‌ها بیشترین تاثیر را دارد. از گشاد کننده‌های پالاتال می‌توان برای اصلاح شلوغی، کراس بایت و سایر ناهماهنگی‌های بایت استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: مراحل ارتودنسی دندان همراه با فیلم
یکی دیگر از تکنیک‌های مورد استفاده در درمان ارتودنسی کودکان، فضا نگه دار ارتودنسی یا Space Maintainers است. این روش زمانی انجام می‌شود که کودک دندان‌های شیری خود را از دست می‌دهد. بنابراین فضاساز برای جلوگیری از آسیب و پوسیدگی، شکاف دندان‌های از دست رفته را پر می‌کند. فضا نگه دار ارتودنسی می‌توانند مانند یک تاج یا نوار موقت باشند که تا زمانی که دندان دائمی رشد می‌کند در جای خالی قرار می‌گیرند.
۳. انواع ارتودنسی
کودکان و بزرگسالان ممکن است با وسایل مختلف ارتودنسی درمان شوند، از جمله:
- بریس های فلزی سنتی: شامل براکت‌ها و سیم‌هایی است که به دندان‌ها متصل می‌شوند.
- بریس های سرامیکی: شبیه به بریس‌های فلزی، اما از مواد شفاف ساخته شده‌اند تا کمتر دیده شوند.
- الاینرها: قالب‌های پلاستیکی شفاف که به تدریج دندان‌ها را در جای خود قرار می‌دهند.
- بریس های لینگوال: بریس های ثابتی که در پشت دندان ها قرار می‌گیرند.
درباره انجام ارتودنسی نامرئی برای کودکان بخوانید
بسته به هدف درمانی، روش خاصی انتخاب می‌شود. تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان به نوع بریس‌های مورد استفاده ربط دارد. برای کودکان معمولا بریس‌های فلزی و برای بزرگسالان بریس‌های سرامیکی استفاده می‌شود. پس از تعیین برنامه درمانی، متخصص یک جلسه را برای نصب بریس‌ها اختصاص می‌دهد.
۴. تنظیمات منظم
معاینات منظم در طول فرآیند درمان بسیار مهم است. این بازدیدها معمولا هر ۴ تا ۸ هفته یکبار انجام می‌شوند و برای انجام تنظیمات بریس‌ها یا الاینرها ضروری هستند. متخصص ارتودنسی پیشرفت را زیر نظر خواهد داشت و هرگونه تغییر لازم را برای اطمینان از نتایج مطلوب انجام می‌دهد.
هنگامی که دندان‌ها به درستی تراز شدند، بریس‌ها یا الاینرها برداشته می‌شوند. مدت درمان برای کودکان کوتاه‌تر از بزرگسالان است.
تفاوت در هزینه ارتودنسی کودکان و بزرگسالان
هزینه ارتودنسی کودکان و بزرگسالان نیز متفاوت است. از آنجایی که بریس‌های کودکان قبل از شدید شدن مشکلات ارتودنسی زودتر نصب می‌شوند، درمان ساده‌تر است. هزینه درمان نسبتا کمتر است. برعکس، انجام ارتودنسی بزرگسالان گران‌تر است، زیرا درمان معمولا به روش‌های پیچیده‌تری نیاز دارد.
کلام پایانی
در این مطلب به مهمترین تفاوت ارتودنسی کودکان و بزرگسالان اشاره کردیم. اگرچه ارتودنسی کودکان و بزرگسالان از اصول اولیه یکسانی پیروی می‌کنند، اما تفاوت‌های مشخصی بین آنها وجود دارد. بریس‌های کودکان معمولا فلزی هستند، اما در درمان بزرگسالان اغلب از بریس‌های سرامیکی یا شفاف استفاده می‌شود. ارتودنسی کودکان زمان کمتری برای تکمیل و هزینه کمتری نسبت به ارتودنسی بزرگسالان نیاز دارند.
بزرگسالان ممکن است در طول درمان درد بیشتری را تجربه کنند، زیرا استخوان فک و دندان‌ها رشد کرده است و جابجایی دندان‌ها ممکن است دردناک باشد. به یاد داشته باشید که در بزرگسالی نیز می‌توانید با ارتودنسی همچنان لبخند خود را زیباتر کنید.
