باندینگ ارتودنسی

متخصصان برای درمان فک و قرار دادن دندان ها در محل مناسب خود از روش ارتودنسی استفاده می کنند. در این روش با استفاده از بریس و سیم کشی بین دندان ها مشکلات فک و دندان‌ برطرف می شوند.باندینگ ارتودنسی در واقع چسباندن بریس به دندان ها در ارتودنسی ثابت است. براکت و سیم دو قسمت اصلی تشکیل دهنده بریس هستند. به قسمت های فلزی مربعی یا نگین شکلی که روی دندان ها قرار می گیرند براکت گفته می شود و در پایان سیم به این براکت ها متصل می شود.

در نهایت از باندینگ ارتودنسی برای چسباندن این براکت ها به دندان استفاده می شود.

براکت ارتودنسی چیست؟

براکت در ارتودنسی که به عنوان یک لنگر روی هر یک از دندانها استفاده می شود و برای مرتب کردن دندان ‌ها و ایجاد فشار و نیروی لازم برای حرکت آنها به جهت مورد نظر استفاده می‌ شود؛ در صورت عدم قرار گرفتن صحیح براکت ها روی دندان ها هیچ نتیجه ای نخواهند داشت. بهترین وضعیت قرار گرفتن براکت روی دندان زمانی است که هر دندانی نسبت به دندان های مجاور و کل قوس دندانی تراز باشد. به دلیل ابداع مواد و روش‌های مختلف که موجب اتصال بهتر و موثرتر می‌شوند نحوه چسباندن براکت‌ها بسیار تغییر کرده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد باندینگ مستقیم و غیر مستقیم، مراحل انجام باندینگ ارتودنسی و مدت زمان انجام آن تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

درباره ی کاربرد انواع مختلف براکت های ارتودنسی بیشتر بدانید.

نحوه باندینگ ارتودنسی

برای چسباندن بریس به دندان ها از چسبی چند لایه با ضخامت کم استفاده می شود.برای راحتی انجام کار دهان را رترکتور میکند این چسب باید از قدرت چسبندگی لازم برای چسباندن بریس به دندان برخوردار باشد‌. باندینگ ارتودنسی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم و توسط نور و مواد شیمیایی انجام می شود. چسبندگی قابل قبول براکت و بریس به میزان مهارت و تجربه ارتودنتیست بستگی دارد.

انواع باندینگ ارتودنسی

باندینگ ارتودنسی در سه روش مختلف انجام می شود که در ادامه به توضیح هر یک پرداختیم.

۱. روش باندینگ غیر مستقیم

باندینگ غیر مستقیم روشی است که بریس ها بدون این که بیمار دردی را حس کند به دندان متصل می شود. در این روش نصب براکت ها در زمان‌ کوتاه تری صورت می گیرد و اتصال صحیح براکت به هر دندان به طور جداگانه تضمین شده است. یعنی در طول این فرآیند بیمار نیاز نیست زمان طولانی روی صندلی بشیند و روش باندینگ غیر مستقیم این زمان را کوتاه‌ کرده است و همچنین دهان بیمار نیز برای مدت کم تری توسط گیرنده های دهان باز نگه داشته می شود.

در روش غیر مستقیم براکت ها مستقیما به دندان ها نمی چسبند بلکه پس از قرار گرفتن روی مدل گچی به دندان های بیمار انتقال داده می شوند. هرچند در این روش باندینگ اولیه نیاز به زمان کوتاه تری دارد؛ اما طول دوره درمان ممکن است افزایش پیدا کند. از یک طرف قرار ملاقات های پی در پی و از طرفی افزایش احتمال جا به جا شدن براکت ها عواملی هستند که می توانند مدت درمان را طولانی کنند. به اعتقاد دندانپزشکان روش باندینگ مستقیم دقیق ترین تکنیک است و امکان پیش بینی کردن نتایج آن از دیگر روش ها بیشتر است. تری های باندینگ غیرمستقیم روی دندان قرار می گیرند و تمام براکت ها یکجا متصل می شوند.

بیشتر بخوانید: علت لق شدن دندان ها در طول درمان ارتودنسی

پس از گرفتن قالب های دندان، باندینگ غیر مستقیم شروع می شود‌. این کار چند دقیقه زمان می برد و ارائه دهنده ماکت دقیقی به دندانپزشکان است. سپس برای ساخته شدن یک الگوی ۱:۱ از دندان های شما، قالب به آزمایشگاه می رود. در مرحله بعد و پس از گذاشتن قالب در دهان، براکت ها در محل درست خود قرار می گیرند. در مرحله نهایی دندانپزشک با ساختن یک تری مخصوص برای بیمار می تواند براکت ها را از مدل ساخته شده به دندان های بیمار انتقال دهد.

قرار دادن براکت ها روی مدل آزمایشگاهی، موجب از بین رفتن مرحله سخت اتصال مستقیم براکت ها روی دندان ها می شود. . پس از این که تری مخصوص آماده شد می توانید بریس را نصب کنید. تنظیم کردن تری‌ و بریس های متصل به آن باید به وسیله دندانپزشک انجام شود. در اتصال غیر مستقیم همه براکت ها در یک زمان روی دندان ها قرار می گیرند. همچنین مدت زمان نصب بریس ها از ۴۰ الی ۶۰  دقیقه در روش سنتی به ۱۵ الی ۲۵ دقیقه کاهش پیدا کرده است.

۲. روش باندینگ مستقیم

در روش باندینگ مستقیم براکت ها مستقیما روی دندان ها گذاشته می شوند. براکت ها به جای مدل گچی، یک به یک روی هر دندان به طور جداگانه قرار می گیرند. باندینگ مستقیم مدت زمان بیشتری طول می کشد؛ زیرا هر براکت با توجه به تاج و ریشه دندان به طور دقیق و صحیح روی هر دندان به طور جداگانه قرار می گیرد. دندانپزشکان برای این روش به زمان زیادی احتیاج دارند زیرا انجام جزئیات نیاز به دقت و تمرکز زیادی دارد.

۳. باندینگ انتخابی:

در این روش دندان های مولر (یا آسیاب بزرگ در ردیف آخر فک بالا و پایین قرار دارند) باندینگ می شوند. برای تنظیم کردن دندان های خاص از این روش استفاده می شود و هدف از انجام آن باندینگ همه دندان ها نیست. به طور کلی روش باندینگ دندان ها با توجه به شرایط بیمار انتخاب می شود و متخصص با در نظر گرفتن نیاز هر بیمار روش مناسب را انتخاب و اجرا می کند.

نحوه قرار دادن براکت و سیم ارتودنسی

• ابتدا در شروع با ابزار رترکتور گونه، دهان را باز نگه می دارند تا فرایند انجام کار راحت تر صورت گیرد.
• دندان هایی که قرار است روی آن ها نصب براکت انجام شود به خوبی پاکسازی و شست و شو می شوند.
• صیقل دادن دندان ها با خمیری بدون طعم (این کار به پولیش دندان پس از جرمگیری شباهت دارد)، با این کار دندانپزشکان از اتصال درست براکت ها اطمینان پیدا می کنند و سپس دندان ها از طریق هوا خشک می شوند.
• پس از خشک شدن دندان ها به وسیله هوا، کاندیشنر که ژلی ترش و تلخ مزه است به مدت ۳۰ ثانیه روی سطح جلوی دندان ها می ماند.
• پس از گذشت ۳۰ ثانیه کاندیشنر شسته می شود و دندان ها از طریق مکش و هوا مجددا خشک می شوند.
• کشیدن پرایمر روی دندان ها و سپس خشک کردن آن با چراغ LED آبی فرآیند باندینگ را بهبود می دهد.
• سپس فرایند جایگذاری سیمان گلاس آیونومر که به عنوان پرکننده برای چسباندن براکت ها به کف دندان شناخته می شود و بعد متصل کردن بریس ها به دندان ها شروع می شود. اتصال بریس ها به دندان ها با دقت انجام می شود. در صورت حساس بودن سیمان به نور، نور آبی LED گزینه مناسبی برای خشک کردن چسب است. خشک شدن برخی از مواد اتصال دهنده به صورت شیمیایی است و به نور نیازی ندارند.
• متصل کردن سیم ها انجام میشود و سپس برداشتن رترکتور گونه انجام می شود.

نحوه قرار دادن باند یا حلقه

باندهای ارتودنسی حلقه‌های پلاستیکی یا فلزی کوچکی هستند که به دور دندان‌هایی که پزشک تشخیص میدهد بسته میشود تا براکت ‌ها را در جای خود ثابت نگه دارند. باندها معمولاً برای دندان های مولر یا آسیاب بزرگ استفاده می شوند، به علت اینکه این دندان ها بزرگ ‌تر و صاف تر هستند و نگه داشتن براکت ها روی آن با چسب سخت تر است. باندها با استفاده از سیم و ابزار مخصوص دندانپزشکی به دور دندان ها بسته می شوند.

در بعضی موارد، ممکن است از براکت های خود چسبنده به جای باندها استفاده کنند. این براکت ها با چسب مخصوص به دندان ها چسبانده می شوند و نیازی به پیچیدن باند به دور دندان ها نیست.

قرار دادن نوار روی مولرها یا دندان آسیاب شامل مراحل زیر می شود:

• یک هفته قبل از اتصال باند، جداکننده ها قرار می گیرند.
• پس از برداشتن جدا کننده ها، فضای بین دندان های مولر خلفی مشخص می شود.
• برای کمک به جایگذاری و قرار دادن باند روی دندان از استیک بایت استفاده می شود. قرار دادن استیک بایت بین دندان ها فشار روی فک را کاهش می دهد.
• ارتودنتیست پس از قرار دادن استیک بایت به بیمار می گوید که چقدر و چه موقع چوب را گاز بگیرد.
• پس از اینکه باندها را روی مولر قرار دادند آن ها را برمی دارند و سپس خشک می کنند.
• قبل از این که باند روی دندان قرار بگیرد داخل آن با سمان (چسب) پر می شود.

تنظیم کردن بریس ها

پس از قرار گرفتن بریس ها روی دندان ها و تنظیم آن ها به مدت ۴ تا ۶ ساعت پس از درمان احساس سفتی دارید و آرام آرام درد بیشتر می شود‌. سیم های قوس دار دندان ها را می کشند تا در محل مناسب خود قرار بگیرند به همین علت بیمار احساس درد می کند. برای تسکین این درد بیمار می تواند از مسکن های بدون نسخه استفاده کند. سه تا پنج روز پس از درمان درد به تدریج کم تر می شود.

پس از متصل کردن بریس‌ ها هر ۶ تا ۸ هفته یک بار به پزشک مراجعه کنید و اگر لازم باشد سیم‌ بریس ها تنظیم می شود. به این ترتیب باندهایی که اتصال غیرمستقیم به دندانها دارند همانند بریس های سنتی هستند.

درباره بریس و انواع مختلف آن بیشتر بخوانید

شل شدن براکت های ارتودنسی

جابه جا شدن یک براکت به دلیل تروما و جا به جا کردن یک براکت برای تغییر مکان در ارتودنسی بسیار اتفاق می افتد. استفاده از براکت اصلی یا براکت جدید، اتصال مجدد و پرداخت دوباره مینای دندان از جمله مواردی هستند که ارتودنتیست قبل از باندینگ مجدد یک براکت باید مورد توجه قرار دهد.

اگر براکت به دلیل شکسته شدن تغییر شکل داده است باید مورد بررسی قرار بگیرد. به جای براکت هایی که تغییر شکل داده اند باید براکت جدید قرار بگیرد. کامپوزیت های باقیمانده روی دندان به وسیله کاربرد تنگستن بور برداشته می شوند و سپس باندینگ دوباره انجام می شود. چسب روی براکت شل نیز به وسیله بور برداشته می شود. سند بلاست یا تمیز کاری پاششی نیز یک روش درمانی است که‌ برای‌ برداشتن همه مواد باندینگ کاربرد دارد. مرحله اچ کردن دندان به وسیله ژل اسیدفسفریک و به مدت ۳۰ ثانیه انجام می شود. مرحله اچ کردن می‌تواند بیشتر از ۳۰ ثانیه هم طول بکشد.

به دلیل وجود کامپوزیت در برخی از نقاط دندان، مینای دندان سطح یکنواختی ندارد. اتصال براکت ها پس از آماده سازی دندان انجام می شود.

همچنین بخوانید: اگر براکت های ارتودنسی شل شدند یا شکستند چه کنیم؟

برداشتن بریس ها

برداشتن براکت ها پس از درمان و از بین رفتن سیستم چسبی در شروع درمان از تفاوت های ارتودنسی با دیگر روش های ترمیمی دندانپزشکی است. مرحله ای که بریس ها برداشته می شوند به اندازه مرحله باندینگ اهمیت دارد و باید مورد توجه قرار بگیرد. در غیر این صورت ممکن است مینای دندان دچار آسیب زیادی شود و برگردان درخشش به سطح دندان یعنی chair time نیاز به زمان بیشتری داشته باشد.

روز معینی در ماه یا هفته برای برداشتن بریس در نظر گرفته می شود تا پزشک و کارکنان بتوانند کیفیت خدمات خود را افزایش دهند. پس از جداکردن قوس ها، از بین بردن براکت های فلزی یا سرامیکی باید به طور جداگانه انجام شود تا مانع از وارد شدن فشار از یک دندان به دندان دیگر شود و به این ترتیب خطر ایجاد ترک در مینای دندان کاهش پیدا می کند.

درباره دی باندینگ یا برداشتن ارتودنسی بخوانید

موفقیت یا شکست در باندینگ

سطح دندان در موفقیت یا شکست باندیگ اهمیت فراوانی دارد. زمانی که براکت با چسب متصل می شود کاندیشینگ سطح دندان باید کنترل شود. کاندیشینگ شامل مینا، کامپوزیت، پرسلن یا فلز است. اگر سطح دندان آلوده باشد و تنظیم آن به درستی صورت نگیرد برای ایجاد استحکام توجه به نوع چسب اهمیت فراوانی دارد.

مراقبت های بعد از باندینگ ارتودنسی

از دندان های باندینگ شده باید همانند دندان های سالم مراقبت کرد‌. برای مراقبت از دندان های باندینگ شده نکات زیر را رعایت کنید:

• شستشوی دندان ها حداقل ۲ بار در روز
• استفاده کردن از نخ دندان
• از نوشیدن چای و قهوه به مقدار زیاد اجتناب کنید.
• از استعمال سیگار و دخانیات در روزهای ابتدایی خودداری کنید.
• برای آگاهی از دندان های سالم و پوسیده مراجعه منظم به دندانپزشک ضروری است.
• از خوردن غذاهای سفت اجتناب کنید.

سوالات متداول

۱. تفاوت باندینگ و کامپوزیت چیست؟

برخلاف تصور برخی از افراد کامپوزیت و باندینگ ارتودنسی با هم متفاوت هستند. باندینگ تکمیل کننده کامپوزیت است و قدرت حفاظتی آن کم تر از کامپوزیت است. باندینگ ارزان تر از کامپوزیت است؛ اما کامپوزیت استحکام، پوشش دهی و ماندگاری بیشتری نسبت به باندیگ دارد. در مواردی که کامپوزیت انجام شده دارای نقص های جزئی باشد متخصص برای رفع این نقص ها از باندینگ استفاده می کند. باندینگ روشی است که در اغلب موارد برای زیبایی دندان ها به کار می رود در صورتی که کامپوزیت برای پر کردن قسمت های تخلیه شده و ترمیم و بازسازی دندان ها کارآیی دارد.

۲. باندینگ ارتودنسی چقدر طول میکشد؟

روش کار بیشتر متخصصان ارتودنسی به این صورت است که از قرار دادن باندینگ دندان های فک فوقانی و تحتانی در یک جلسه اجتناب می کنند و متصل کردن بریس ها به دندان ها را به تدریج انجام می دهند. مراحل باندینگ براکت ها و قرار دادن سیم های قوس دار به ۱۵ الی ۳۰ دقیقه زمان نیاز دارد. هر دو روش باندینگ مستقیم و غیر مستقیم دارای مزایا و معایبی هستند.