رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی دندان از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر مسواک زدن و استفاده از نخ دندان (اهمیت استفاده از نخ دندان در طول ارتودنسی)، استفاده از دهانشویه ارتودنسی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. دهانشویه ارتودنسی ترکیباتی دارد که تاثیر مثبتی در بهبود وضعیت دندان ها دارند.
این دهانشویه با حذف باکتری ها و پلاک دندانی، از پوسیدگی دندان و بیماری های لثه جلوگیری می کند. نصب براکت ها و سیم ارتودنسی در دهان ممکن است باعث جمع شدن پلاک ها و باقیمانده های غذایی در دهان شود.
استفاده از دهانشویه ارتودنسی باعث جلوگیری از این اتفاق می شود. البته باید به یاد داشت که دهانشویه ارتودنسی جایگزین مسواک و نخ دندان نیست، بلکه باید به عنوان یک مکمل کنار آنها استفاده شود.
در طول دوره ی ارتودنسی، رعایت بهداشت دهان بسیار مهم است و استفاده از دهانشویه، نخ دندان و مسواک های ارتودنسی به طور اجباری توصیه می شود. این اقدامات به شما کمک می کنند تا بهترین مراقبت را از دندان ها و دهان خود داشته باشید.
انواع دهانشویه ارتودنسی
انواع مختلفی از دهانشویه برای استفاده در ارتودنسی وجود دارد که عبارتند از:
۱- دهانشویه ضد بوی بد دهان:
یکی از نوع های خاص این محصول، دهانشویه های ضد بوی بد دهان هستند که تنها به منظور از بین بردن بوی نامطبوع دهان استفاده می شوند. بوی نامطبوع دهان معمولا به علت وجود باکتری ها و سایر عوامل شیمیایی در دهان ایجاد می شود. دهانشویه ضد بوی بد دهان به وسیله برقراری واکنش شیمیایی با این عوامل، آنها را غیرفعال می کند و بدین ترتیب بوی نامطبوع دهان را کاهش می دهد.
با این حال باید توجه داشت که دهانشویه ضد بوی بد دهان نمی تواند باکتری ها را کاملا از بین ببرد و تاثیرات آن برای جلوگیری از بروز بیماری های لثه و پوسیدگی دندان محدود است.
۲- دهانشویه آنتی باکتریال:
این نوع دهانشویه به صورت مستقیم با باکتری های مضر دهان مبارزه می کند و به کاهش احتمال ابتلا به بیماری های لثه کمک می کند. بیماری های لثه و پوسیدگی دندان از مواردی هستند که منجر به وجود بوی نامطبوع دهان می شوند. بنابراین با از بین بردن این بیماری ها، یکی از علل اصلی بوی بد دهان نیز حذف می شود.
دهانشویه آنتی باکتریال حاوی موادی مانند کلرهگزیدین است که بسیار موثر در جلوگیری از رشد باکتری های دهانی عمل می کند. با این روش باکتری ها در دهان خنثی می شوند و احتمال بروز بیماری های لثه کاهش می یابد.
این نوع دهانشویه برای بیمارانی که از دستگاه ارتودنسی استفاده می کنند مناسب نیست، زیرا ممکن است به مروز زمان باعث تغییر رنگ دندان های ارتودنسی شده، شود.
۳- دهانشویه فلوراید:
دهانشویه حاوی فلوراید یکی از بهترین و موثرترین روش های پیشگیری از پوسیدگی دندان در درمان ارتودنسی است. فلوراید نقش بسیار مهمی در تقویت مینای دندان دارد و باعث مقاومت بیشتر دندان ها در برابر آسیب ها می شود.
در دوران ارتودنسی، که شامل استفاده از براکت ها (کاربرد انواع براکت ارتودنسی) و سیم های دندانی است، استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید توصیه می شود. زیرا، این دوران، زمانی است که پلاک و ذرات غذایی به راحتی در محل براکت ها و سیم ها جمع می شوند و اگر به درستی تمیز نشوند، می توانند به پوسیدگی دندان منجر شوند. بنابراین، استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید می تواند این خطر را به شدت کاهش دهد.
بیشتر مطالعه کنید: انواع مسواک ارتودنسی کدامند؟
مزایای استفاده از دهانشویه ارتودنسی
در ارتودنسی ثابت، دستگاه های ارتودنسی بر روی دندان ها قرار می گیرند و تا پایان درمان، امکان برداشتن آنها وجود ندارد. به همین دلیل، باکتری ها و پلاک های دندانی بیشتر در بین براکت ها و سیم ارتودنسی جمع می شوند. از این رو بهداشت دهان و دندان در حین درمان ارتودنسی بسیار مهم است و استفاده از مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و دهانشویه بسیار توصیه می شود.
دهانشویه ارتودنسی دارای مزایا و تاثیرات متعددی است که عبارتند از:
- رفع بوی بد دهان: استفاده از دهانشویه ارتودنسی موجب تازگی و خوشبو شدن دهان می شود.
- پیشگیری از پوسیدگی دندان ها: دهانشویه ارتودنسی به عنوان یک وسیله میکروب زدایی، از پوسیدگی دندان ها جلوگیری می کند.
- کاهش جرم و پلاک دندان: باکتری ها و پلاک های دندانی که در بین براکت ها و سیم ارتودنسی جمع می شوند، با استفاده از دهانشویه ارتودنسی می توانند بهبود یابند.
- پیشگیری یا کاهش جینجیویت (مرحله اولیه بیماری لثه): استفاده مناسب از دهانشویه ارتودنسی می تواند به پیشگیری یا کاهش بیماری لثه کمک کند.
نحوه استفاده از دهانشویه
استفاده از دهانشویه، نیازی به ابزار خاصی ندارد و به طور کلی می توانید به راحتی از آن استفاده کنید. اما برای استفاده درست و موثر از دهانشویه ارتودنسی، باید توجه خاصی به نحوه استفاده و انتخاب محلول داشته باشید.
برای استفاده درست از دهانشویه، مقدار مناسبی از آن را استفاده کنید. معمولا دهانشویه معمولی ۲۰ میلی لیتر و دهانشویه حاوی فلوراید ۱۰ میلی لیتر به کار می روند.
دهانشویه را در دهان خود بریزید و به مدت ۳۰ ثانیه در دهان بچرخانید. در این مدت مراقب باشید تا آن را قورت ندهید. سپس دهانشویه را از دهان خود خارج کنید و تا حدود ۲ ساعت از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
پیشنهاد می شود قبل از خریداری، با یک ارتودنتیست مشورت کنید تا دهانشویه مناسبی برای خود انتخاب کنید. برخی از دهانشویه ها صرفا برای عطردهی دهان استفاده می شوند و توانایی از بین بردن باکتری های دهان را ندارند.
مشخصات دهانشویه مناسب
دهانشویه های ارتودنسی باید بتوانند علاوه بر رفع بوی بد دهان، باکتری ها و پلاک های موجود در دهان را از بین ببرند و به سلامت دهان کمک کنند. همچنین دهانشویه های حاوی فلوراید می توانند مینای دندان را تقویت کند و به جلوگیری از پوسیدگی دندان ها و بیماری های لثه کمک کنند. همچنین، بعضی از دهانشویه های گیاهی نیز می توانند در حین درمان ارتودنسی مفید باشند.
توجه داشته باشید که از دهانشویه های حاوی الکل استفاده نکنید، زیرا آنها ممکن است باعث تغییر رنگ دندان ها شوند و با خشک کردن دهان، به آسیب دیدن بافت های نرم دهان منجر شوند.
چه زمانی باید از دهانشویه استفاده کنیم؟
دهانشویه در دوران درمان ارتودنسی باید مرتب استفاده شود. معمولا پس از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، می توانید از دهانشویه استفاده کنید و سعی کنید حداقل ۲ ساعت پس از استفاده از آن هیچ چیزی نخورید.
تعداد استفاده از دهانشویه در روز یا هفته بستگی به نوع آن دارد، بنابراین مطالعه دستورالعمل دهانشویه و مشاوره با متخصص ارتودنسی خود می تواند راهنمای مناسبی باشد.
بیشتر بدانید: آیا در طول دوره ارتودنسی می توان ورزش کرد؟
آیا امکان شستشوی دستگاه ارتودنسی متحرک با دهانشویه وجود دارد؟
استفاده از دهانشویه برای شستشوی دستگاه ارتودنسی متحرک توصیه نمی شود. شستشوی دستگاه ارتودنسی متحرک با دهانشویه ممکن است باعث آسیب رسیدن به پلاک ارتودنسی و از بین رفتن آن شود. همچنین، این کار می تواند باعث تغییر رنگ آنها شود.
برای شستشوی بریس ها در دستگاه ارتودنسی متحرک، بهتر است آنها را با آب گرم یا سرد و خمیردندان بشویید. این روش می تواند در نگه داری و تمیزی بریس های ارتودنسی دندان کمک کند.
در نهایت، بهتر است همواره نکات و راهنمایی های ارتودنتیست خود را در مورد شستشو و نگهداری دستگاه ارتودنسی متحرک دنبال کنید تا از بهترین روش ها و روندهای بهداشتی برای این مورد استفاده کنید.
علائم استفاده بی رویه از دهانشویه
دهانشویه ها یکی از روش های بهداشت دهان و دندان هستند که برای حفظ سلامت دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال همانطور که در مورد بسیاری از مواد و محصولات می تواند خطراتی را برای سلامتی به همراه داشته باشد، استفاده زیاد از دهانشویه نیز ممکن است آثار منفی برای دندان ها به همراه داشته باشد.
استفاده بیش از حد از دهانشویه ممکن است باعث ایجاد خشکی غیرطبیعی دهان، بروز آفت های دردناک در دهان، ایجاد لکه هایی روی دندان ها، خونریزی هنگام استفاده و آسیب به بافت های لثه شود.
بهترین دهانشویه ارتودنسی کدام است؟
در بازار برندهای متنوعی از دهانشویه های ارتودنسی وجود دارند. برخی از بهترین برندهای دهانشویه های ارتودنسی عبارتند از:
۱- دهانشویه آکوپ:
دهانشویه ارتودنسی آکوپ محصولی تولید شده در ایران است. این دهانشویه علاوه بر کاهش پلاک و جرم دندان ها، دارای تاثیرات بسیاری بر روی سلامت لثه و دهان است.
فرمولاسیون منحصر به فرد آکوپ شامل موادی مانند فلوراید و CPC است. حضور فلوراید باعث حفظ سلامت دندان ها و مهار رشد باکتری ها می شود. همچنین، وجود CPC به عنوان ماده ای ضد عفونی کننده و ضد باکتری، به تثبیت و بهبود اثر دهانشویه بر روی بهداشت دهان و دندان کمک می کند.
یکی از ویژگی های بارز آکوپ، قدرت سفیدکنندگی آن است. با استفاده منظم از این دهانشویه، می توانید لکه ها و رنگدهی غیرطبیعی را در دندان ها بهبود دهید و دندان های سفیدتر و درخشان تری داشته باشید.
همچنین، آکوپ خواص خوشبوکننده دهان نیز دارد که می توانید بوی نامطبوع دهان را کاهش دهید و حس تازگی و تمیزی در دهان خود تجربه کنید.
۲- دهانشویه ایرشا:
دهانشویه ایرشا یکی از دهانشویه های بسیار عالی است که برای استفاده در زمان ارتودنسی مناسب است. ترکیبات این دهانشویه شامل عصاره گل همیشه بهار، ویتامین F و ویتامین B5 است که مزایای فراوانی برای بهداشت دهان و دندان دارد.
دهانشویه ایرشا فاقد الکل است و از پوسیدگی دندان و خونریزی و التهاب لثه جلوگیری می کند همچنین، از لثه و مینای دندان محافظت می کند.
۳- دهانشویه وی وان:
این دهانشویه توسط شرکتی ایرانی تولید می شود و دارای خصوصیات منحصر به فردی است که به بهبود سلامت دهان و دندان کمک می کند.
این دهانشویه، ریزکف هایی دارد که درون پلاک دندان نفوذ می کنند و باعث کاهش سطح کشش دندان می شوند. این عمل باعث کاهش تشکیل پلاک دندانی و نظافت بهتر دهان می شود. همچنین، با استفاده از این دهانشویه، ذرات غذایی متعددی که در بین دندان ها گیر کرده اند به خوبی خارج می شوند.
علاوه بر این، دهانشویه وی وان مخصوص ارتودنسی تقویت لثه را نیز بهبود می بخشد و از بروز بیماری های لثه جلوگیری می‌کند.
با استفاده منظم از این محصول سایش رزین دندان که در اثر ارتودنسی ممکن است رخ دهد، کاهش می یابد و نرمی سطح دندان حفظ می‌شود. افزایش کلسیم مینای دندان نیز یکی از ویژگی های دیگر این دهانشویه محسوب می شود.
۴- دهانشویه جی یو ام (GUM) مدل Ortho:
یکی از محصولات برجسته برند جی یو ام، دهانشویه ارتودنسی مدل Ortho است. این دهانشویه از فرمولاسیون بدون الکل و حاوی ترکیب ضد باکتری CPC استفاده می کند تا به بهترین شکل ممکن به کاهش پلاک های میکروبی کمک کند. این محصول همچنین از ایجاد لکه های سفید روی دندان جلوگیری می کند و از پوسیدگی دندان نیز پیشگیری می کند.
دهانشویه جی یو ام شامل فلوراید و ایزومالتی است که به تقویت و استحکام مینا دندان کمک می کند. علاوه بر این، حاوی بیزابولول، عصاره زنجبیل، آلوئه ورا و ویتامین E است.
