در حال حاضر ارتودنسی دندان به عنوان یکی از راه حل های موثر برای اصلاح و بهبود ترتیب دندان ها و فک ها شناخته می شود. در زمینه ارتودنسی دو نوع اصلی و متداول به نام های “ارتودنسی ثابت” و “ارتودنسی متحرک” وجود دارد که هرکدام ویژگی ها و مزایای خود را دارند. انتخاب بین این دو روش برای بسیاری از افراد یک چالش مهم است و نیاز به شناخت دقیق از ویژگی ها و اختلافات آنها دارد.
- ارتودنسی ثابت برای مشکلات و ناهنجاری های پیچیده دندان و فک مانند ازدحام و بهم ریختگی دندان ها و فاصله بین دندانی استفاده می شود.
- ارتودنسی متحرک برای مشکلات دندانی خفیف تر مانند فاصله های جزئی بین دندان ها، حفظ نتایج درمان ارتودنسی ثابت کاربرد دارد و یکی از گزینه ها برای کسانی که قصد دارند ارتودنسی شان نمایان نباشد که در این صورت از الاینر شفاف یا اینویزیلاین استفاده می شود.
در این مقاله به مقایسه ارتودنسی ثابت (ویژگی های ارتودنسی ثابت) و متحرک خواهیم پرداخت تا به خوانندگان کمک کنیم، مطابق با نیازها و اهداف شخصی خود تصمیم بگیرند. این مقاله با بررسی مزایا و معایب هر یک از این دو روش، به دنبال ارائه راهنمایی جامع برای افرادی است که در حال تصمیم گیری برای شروع یا ادامه درمان ارتودنسی هستند. برای آغاز با یک بررسی کلی از هر دو نوع ارتودنسی شروع می کنیم. همچنین به تفاوت ها و مزایای هر کدام پرداخته و در نهایت به سوال اصلی “ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟” خواهیم پرداخت.
نقطه اشتراک ارتودنسی متحرک و ثابت
ارتودنسی متحرک و ارتودنسی ثابت (ویژگی های ارتودنسی متحرک) هر دو با هدف بهبود ترتیب دندان ها می پردازند و از ابزارهایی مانند اینویزیلاین و بریس بهره می برند. با وجود تفاوت در مکانیسم عمل، هدف نهایی آنها ایجاد ترتیب طبیعی در دندان ها و بهبود جوانب ظاهری و عملکردی دندان ها است. نتایج نهایی هر دو روش به طور کلی مشابه بوده و هر دو می توانند به یک دست شدن دندان ها کمک کنند.
تفاوت اینویزیلاین و بریس فلزی چیست؟
ارتودنسی با بریس فلزی به عنوان یکی از روش های سنتی و موثر در درمان مشکلات دندانی شناخته شده است و تاکنون جایگاه خود را حفظ کرده است. این روش، با امکان تنظیمات دقیق و اثربخشی در برطرف کردن انواع مشکلات، به عنوان روشی کارآمد در ارتودنسی شناخته می شود. از سوی دیگر اینویزیلاین به عنوان یک روش جدید در درمان اختلالات دندانی ابداع شده است. این روش با ویژگی هایی مانند شفافیت بالا، راحتی در استفاده و امکان تنظیمات مداوم بدون نیاز به ویزیت های مکرر مشهور است. هر چند که ارتودنسی با بریس فلزی به عنوان گزینه ای موثر و پرطرفدار تلقی می شود اما استفاده از اینویزیلاین می تواند برای افرادی که به دنبال یک روش جدید و راحت هستند یک انتخاب مناسب باشد. در نهایت تصمیم بین این دو باید با توجه به نیازها، ترجیحات و شرایط هر فرد گرفته شود.
تفاوت های ارتودنسی ثابت و متحرک
ارتودنسی یک روش درمانی است که به تنظیم دندان ها و فک ها با هدف بهبود استحکام و زیبایی صورت می پردازد. دو نوع اصلی از ارتودنسی شامل ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک هستند. در زیر تفاوت های اصلی بین این دو نوع از انواع ارتودنسی (انواع ارتودنسی دندان کدامند؟) را بررسی می کنیم:
۱- مواد سازنده یا تشکیل دهنده:
توجه به مواد سازنده یا تشکیل دهنده در ارتودنسی نقش مهمی در عملکرد و ظاهر دارد. بریس های فلزی از مواد مختلف ساخته می شوند که از آن جمله می توان به استیل، نیکل، تیتانیوم یا سرامیک اشاره کرد. هرکدام از این مواد ویژگی ها و مزایای خود را دارند. بریس های فلزی معمولا دوام بیشتری دارند و به عنوان گزینه های ارزان تر محسوب می شوند. از سوی دیگر اینویزیلاین از مواد پلاستیکی شفاف مانند بیسفنول A ساخته شده اند که انعطاف پذیری و شفافیت بالایی دارند. این مواد پلاستیکی قابل تعویض و قابل تنظیم هستند و باعث مرتب شدن و شکل دهی به دندان ها می شوند. اینویزیلاین ها به دلیل شکل شفاف و نامرئی تری که دارند برخی افراد ترجیح می دهند آنها را به عنوان گزینه مناسب برای ارتودنسی انتخاب کنند.
۲- رنگ بندی (مرئی و نامرئی بودن):
در حقیقت گزینه های رنگی در ارتودنسی برای نوجوانان و جوانان جذابیت زیادی دارند. بریس های با رنگ های جذاب و الاستیک ها یا بندهای ارتودنسی با رنگ های مختلف، به افراد امکان انتخاب طرح ها و رنگ های مورد علاقه شان را می دهد و این ویژگی می تواند تجربه درمان را جذاب تر کند. از سوی دیگر برخی از بزرگسالان ترجیح می دهند ارتودنسی شفاف و نامرئی (مزایا و معایب ارتودنسی نامرئی) را انتخاب کنند. اینویزیلاین به عنوان یک راه حل شفاف و بدون رنگ برای اصلاح دندان ها به کار می رود. با نصب این دستگاه، احتمالا توجه کمترین به وجود ارتودنسی در داخل دهان خواهد شد.
۳- هزینه انواع ارتودنسی:
بریس فلزی به دلیل مواد ساختاری ارزان تر و فرآیند تولید ساده تر اغلب ارزان تر از اینویزیلاین یا روش های دیگر ارتودنسی متحرک است. هزینه ارتودنسی با بریس فلزی ممکن است از ۱۸ میلیون تومان به بالا برای هر فک باشد، در حالی که هزینه ارتودنسی با اینویزیلاین و سایر روش های متحرک معمولا حدود ۲۵ میلیون تومان تخمین زده می شود.
بیشتر مطالعه کنید: هزینه انواع روش های ارتودنسی چقدر است؟
۴- مراجعه به متخصص ارتودنسی:
مراجعه به متخصص ارتودنسی برای افرادی که از دستگاه های ارتودنسی استفاده می کنند، تفاوت های مهمی در دو روش ثابت و متحرک دارد. در ارتودنسی ثابت با بریس فلزی، بیماران باید حدودا هر ماه ۱ بار به مطب متخصص ارتودنسی مراجعه کنند. این جلسات با هدف ارزیابی دقیق و تنظیمات لازم برای فشار و حرکت دندان ها صورت می گیرد. در مقابل افرادی که از اینویزیلاین یا دستگاه های متحرک استفاده می کنند، نیاز به تعویض دستگاه ها حدودا هر ۲ هفته یک بار دارند. این ویزیت ها به دلیل نیاز به تعویض مداوم دستگاه ها و بررسی پیشرفت درمان انجام می شوند اما نیاز به تنظیمات دائمی و فشارهای قوی مانند ارتودنسی ثابت را ندارند.
۵- نصب و برداشتن دستگاه:
یکی از اصلی ترین تفاوت های بین بریس فلزی و اینویزیلاین در این است که بریس فلزی به دندان ها متصل می شود و تا زمانی که ارتودنتیست آن را جدا نکند، بر روی دندان ها باقی می ماند. این ویژگی باعث می شود که هنگام صرف غذا یا نوشیدنی، بیماران نتوانند بریس ها را بردارند. در مقابل، اینویزیلاین و سایر دستگاه های متحرک قابلیت برداشت و نصب را به بیماران می دهند. اینویزیلاین به افراد اجازه می دهد که در طول وعده های غذایی یا هنگام تمیزی دستگاه آن را به مدت کوتاه بردارند و سپس دوباره نصب کنند.
۶- نگهداری و مراقبت:
ارتودنسی ثابت با بریس فلزی نیازمند نگهداری دقیق و تمیزی است، زیرا ذرات غذایی به سختی بین دندان ها و بریس ها قرار می گیرند. تمیز کردن دستگاه ارتودنسی مستلزم وقت بیشتری است و مصرف غذا نیز با محدودیت هایی همراه است. از سوی دیگر، اینویزیلاین و دستگاه های متحرک دیگر نگهداری راحت تری دارند. با امکان برداشت و تمیز کردن آسان بیشترین انعطاف پذیری را در مصرف غذا و مراقبت از دندان ها فراهم می کنند.
۷- اثر بخشی:
ارتودنسی ثابت، مخصوص موارد پیچیده تر و ناهماهنگی های دندانی است که نیاز به تصحیح دقیق دارد. بریس فلزی به دندان ها متصل شده و اصلاحات طولانی مدت ایجاد می کنند. روش متحرک مانند اینویزیلاین برای موارد متوسط تا ساده مانند انحرافات ساده یا فواصل کوچک بین دندان ها مناسب است. این دستگاه ارتودنسی انعطاف پذیری بیشتری را در طول درمان فراهم می کند و ممکن است زمان کمتری برای تصحیح مشکلات نیاز داشته باشد.
۸- دوره درمان:
تاثیر مدت زمان صاف کردن دندان ها در ارتودنسی به عوامل متعددی بستگی دارد و ممکن است بین افراد مختلف و نوع درمان ارتودنسی تفاوت هایی وجود داشته باشد. این عوامل شامل جزئیات مشکلات دندانی، نوع ارتودنسی (ثابت یا متحرک)، نوع بریس ها یا اینویزیلاین ها، تعهد فرد به ادامه درمان و سایر عوامل می شوند. در ارتودنسی ثابت با بریس های فلزی، ممکن است به دلیل قابلیت تنظیم و فشار مستقیم به دندان ها مدت زمان لازم برای صاف کردن دندان ها کمتر باشد. بریس ها معمولا از مواد مقاوم ساخته شده اند و ارتودنسی ثابت معمولا مدت زمان کمتری (۱ تا ۲ سال) نیاز دارد. در مقابل ارتودنسی متحرک با اینویزیلاین به مدت زمان بیشتری نیاز دارد. اینویزیلاین مخصوصا برای افرادی مناسب است که به دنبال یک گزینه نامرئی تر و متناسب با فعالیت های روزانه خود هستند اما نیاز به تعهد بیشتری در استفاده روزانه دارند.
بیشتر مطالعه کنید: طول درمان ارتودنسی دندان چقدر است؟
۹- راحتی:
آسایش و راحتی در طول درمان ارتودنسی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است و ممکن است یکی از عوامل تصمیم گیری در انتخاب بین ارتودنسی ثابت و متحرک باشد. تجربه اولیه با بریس فلزی ممکن است در هفته های اول پس از نصب ناراحتی ایجاد کند. با گذر زمان اکثر افراد به این بریس عادت می کند و درد و ناراحتی کاهش می یابد. در مقابل اینویزیلاین معمولا به عنوان یک گزینه نامرئی راحت در نظر گرفته می شود. با این حال افراد ممکن است نیاز به مدت زمان بیشتری برای عادت کردن به این دستگاه ارتودنسی داشته باشند و در مواردی احتمال ناراحتی بیشتری وجود داشته باشد.
نتیجه گیری
این مقاله نشان می دهد که ارتودنسی ثابت با بریس فلزی به مواردی مانند پیچیدگی بیشتر مشکلات دندانی، دوام بیشتر و هزینه کمتر تناسب دارد. این نوع ارتودنسی، به خصوص در موارد پیچیده تر، به عنوان یک راه حل کارآمد معرفی شده است. از سوی دیگر، ارتودنسی متحرک با اینویزیلاین برای موارد ساده تر و افرادی که به دنبال یک گزینه نامرئی و راحت تر هستند، می تواند گزینه مناسب تری باشد. در نهایت انتخاب بین این دو بستگی به نیازها، ترجیحات و شرایط هر فرد دارد. اگر راحتی و ظاهر نامرئی برای شما اهمیت دارد اینویزیلاین ممکن است مناسب باشد. اما اگر مشکلات دندانی شما پیچیده تر و نیاز به تنظیمات دقیق تری دارد، ارتودنسی ثابت با بریس فلزی گزینه بهتری محسوب می شود.