درمان آفت دهان حین ارتودنسی

آفت دهان یا زخم دهان، معمولاً در داخل گونه ها، داخل دهان، در پایه لثه ها، روی زبان، لب ها و یا روی کام نرم ایجاد می شود. این زخم ها معمولاً به رنگ سفید یا زرد با حاشیه اطراف قرمز و به شکل گرد یا بیضی هستند. یکی از عوارض شایع ارتودنسی، بروز آفت‌ و زخم در دهان است. این زخم های کوچک و اذیت کننده معمولاً در نقاطی که براکت ها با بافت های نرم دهان تماس دارند، به علت تیزی براکت ارتودنسی ایجاد می شوند. معمولا با گذشت زمان خود به خود خوب می شود اما با روش های زیر درمان آفت دهان در ارتودنسی تسریع می شود:

• روش های خانگی مثل مصرف ماست، گذاشتن چای کیسه ای روی زخم
• دهانشویه های ضدعفونی کننده
• مسواک زدن منظم
• وکس های ارتودنسی (موم ارتودنسی)
• پرهیز از غذاهای تحریک کننده (غذای پر ادویه، تند، ترش…)

در این مقاله درباره عوارض ارتودنسی دندان کامل بخوانید.

در این مقاله به بررسی علل، پیشگیری و درمان آفت دهان در طول درمان ارتودنسی می پردازد و راهکارهایی را برای مدیریت این مشکل ارائه می دهد تا بیماران بتوانند با راحتی بیشتری دوره درمان خود را طی کنند.

آفت دهان چیست؟

آفت دهان یا “زخم آفتی” یک زخم کوچک، سطحی و دردناک است که معمولاً در بافت نرم داخل دهان، مانند لثه ها، لب ها، زبان یا داخل گونه ها، ایجاد می شود. این زخم ها به طور معمول دارای یک مرکز سفید یا زردرنگ هستند که توسط یک حلقه قرمز احاطه شده است. بسیاری از افراد حتی بدون داشتن بریس ها، آفت دهانی را تجربه می کنند و برخی افراد به دلیل هر گونه تحریک در دهان، بیشتر مستعد ابتلا به این زخم ها هستند.

از آنجا که براکت‌ها و سیم های استفاده شده در بریس های سنتی دارای لبه های خشن یا تیز هستند، تحریک بافت نرم در دهان محتمل است. اما همه افراد در واکنش به این تحریک زخم نمی زنند.

متن انگیسی:

If you tend to get canker sores after biting your lip, then you can expect to develop ulcers during braces.

ترجمه فارسی:

اگر شما معمولاً پس از گاز گرفتن لب، دچار آفت دهان می‌شوید، پس می‌توانید انتظار داشته باشید که در طول استفاده از بریس‌ها نیز این زخم‌ها را تجربه کنید. empiredentalspecialty.com

علت آفت دهان در حین ارتودنسی چیست؟

زخم دهان در ارتودنسی می تواند به دلایل زیر رخ دهد:

۱. تحریک مکانیکی: براکت ها، سیم ها و سایر اجزای ارتودنسی ممکن است دارای لبه های تیز یا خشن باشند که می‌تواند باعث خراشیدگی و تحریک بافت های نرم داخل دهان شود. این تحریک مداوم می تواند منجر به ایجاد زخم های آفتی شود.

۲. تغییرات در بهداشت دهان و دندان: در طول درمان ارتودنسی، حفظ بهداشت دهان و دندان چالش برانگیز تر می شود. باقی ماندن غذا و پلاک در اطراف بریس ها می تواند منجر به تحریک لثه ها و بافت های نرم دهان شود و در نهایت به بروز آفت دهان کمک کند.

۳. استرس و اضطراب: شروع درمان ارتودنسی و تغییرات ناشی از آن می تواند استرس و اضطراب را افزایش دهد. استرس یکی از عوامل شناخته شده ای است که می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و زمینه ساز بروز آفت دهان شود.

۴. آسیب های فیزیکی: حوادث کوچک مانند گاز گرفتن لب یا گونه هنگام خوردن یا صحبت کردن، به خصوص زمانی که براکت ها و سیم ها در دهان قرار دارند، می تواند باعث آسیب به بافت های نرم و ایجاد آفت شود.

۵. واکنش های آلرژیک یا حساسیت های غذایی: در برخی موارد، استفاده از مواد یا فلزات خاص در تجهیزات ارتودنسی ممکن است باعث بروز واکنش های آلرژیک یا حساسیت شود که به نوبه خود منجر به تحریک و بروز آفت دهان می شود.

۶. تغییرات رژیم غذایی: در طی درمان ارتودنسی، برخی از بیماران ممکن است رژیم غذایی خود را تغییر دهند و از غذاهای نرم تر و کم فیبر استفاده کنند. این تغییرات می تواند منجر به کاهش دریافت مواد مغذی خاصی مانند ویتامین ها و مواد معدنی شود که برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری هستند و در صورت کمبود آن ها، احتمال بروز آفت افزایش می یابد.

علائم و نشانه های آفت دهان در ارتودنسی

• نقاط دردناک و حساس در دهان:

بیماران ارتودنسی ممکن است نقاطی دردناک و حساس در دهان خود احساس کنند، به ویژه در محل تماس بریس ها با بافت های نرم مانند لب ها، لثه ها و داخل گونه ها. این نقاط معمولاً اولین نشانه های بروز آفت دهان هستند.

• زخم های سفید یا زرد با حاشیه قرمز:

زخم های آفتی معمولاً به صورت نقاطی سفید یا زرد رنگ با حاشیه قرمز ظاهر می شوند. این زخم ها ممکن است به صورت منفرد یا چندتایی در دهان ایجاد شوند.

• التهاب و تورم بافت های نرم:

در اطراف زخم ها، ممکن است بافت های نرم دهان دچار التهاب و تورم شوند. این وضعیت می تواند باعث احساس ناراحتی بیشتر و حتی ایجاد مشکل در قرار گرفتن بریس ها در جای صحیح شود.

همچنین بخوانید: علت التهاب لثه در ارتودنسی

• مشکلات در خوردن و صحبت کردن:

آفت های دهانی معمولاً دردناک هستند و می توانند خوردن، آشامیدن و حتی صحبت کردن را برای بیمار دشوار کنند. این مشکل به خصوص زمانی بیشتر می شود که زخم ها در محل های حساس مانند لب ها یا زبان قرار داشته باشند.

• سوزش و خارش:

برخی بیماران ممکن است قبل از ظهور زخم ها، احساس سوزش یا خارش در محل بروز آفت داشته باشند. این علائم پیش نشانه ای از بروز زخم های آفتی هستند.

• افزایش حساسیت به غذاها و نوشیدنی ها:

بیماران ارتودنسی که دچار آفت دهان هستند، ممکن است متوجه شوند که مصرف غذاها و نوشیدنی های خاص (به خصوص مواد اسیدی، تند یا داغ) باعث تشدید درد و ناراحتی می شود.

بیشتر بخوانید: اهمیت جرم گیری دندان قبل، حین و بعد از ارتودنسی

روش های پیشگیری

۱. رعایت بهداشت دهان و دندان

• مسواک زدن منظم
• استفاده از نخ دندان
• دهانشویه های ضدعفونی کننده

۲. استفاده از محافظ ها و وکس های ارتودنسی

• وکس های ارتودنسی
• محافظ های دهانی

۳. تغییرات در رژیم غذایی

• پرهیز از غذاهای تحریک کننده
• مصرف غذاهای غنی از ویتامین ها و مواد معدنی

۴. مدیریت استرس

۵. مراجعه منظم به دندانپزشک

۶. مصرف مکمل‌ ویتامین های B12 ، C و D

درمان آفت دهان در دوران ارتودنسی

• استفاده از دهانشویه‌های حاوی کلرهگزیدین یا دیگر مواد ضدعفونی کننده می تواند به کاهش باکتری ها و تسریع بهبود زخم کمک کند.
• ژل های موضعی حاوی بنزوکائین معمولاً بدون نسخه در داروخانه‌ها موجود هستند و می‌توانند درد را به طور موقت کاهش دهند. برخی ژل‌های محافظ برای ایجاد یک لایه نازک روی زخم استفاده می‌شوند که از تحریک بیشتر جلوگیری کرده و درد را کاهش می‌دهند.
• در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است کرم‌ها یا ژل های حاوی استروئیدهای موضعی تجویز کند که به کاهش التهاب و تسریع بهبود کمک می کند.
• در صورتی که زخم ها بزرگ تر یا متعدد باشند، پزشک ممکن است دهانشویه های قوی تر یا داروهای خوراکی برای کنترل درد و التهاب تجویز کند.

هنگام بروز آفت به دلیل تحریک شدید ناشی از بریس ها، مراجعه به ارتودنتیست برای تنظیم براکت ها یا سیم ها می تواند ضروری باشد. ارتودنتیست ممکن است تغییراتی را اعمال کند تا اصطکاک و تحریک کاهش یابد.

درمان خانگی آفت دهان

برای درمان زخم دهان یا آفت در خانه می توانید از ترکیبات زیر استفاده کنید:

۱. شستشو با آب نمک

یک قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دهان خود را با این محلول به مدت ۳۰ ثانیه شستشو دهید. آب نمک به کاهش التهاب، ضدعفونی کردن زخم ها و تسریع بهبود کمک می کند.

۲. استفاده از جوش شیرین

یک قاشق چای خوری جوش شیرین را با کمی آب مخلوط کنید تا خمیر غلیظی به دست آید. این خمیر را روی زخم های آفت بگذارید. جوش شیرین به خنثی کردن اسیدها، کاهش التهاب و تسکین درد کمک می کند.

۳. عسل

عسل طبیعی دارای خواص ضدباکتریایی و التیام بخش است. مقدار کمی عسل را مستقیماً روی زخم آفت بمالید و اجازه دهید جذب شود. این کار را چندین بار در روز تکرار کنید تا زخم ها سریع تر بهبود یابند.

۴. آلوئه ورا

ژل آلوئه ورا می تواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند. مقدار کمی ژل آلوئه ورا را مستقیماً روی زخم بمالید. این درمان را چندین بار در روز تکرار کنید.

۵. یخ

مکیدن تکه‌های کوچک یخ می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. سرمای یخ می تواند ناحیه آسیب دیده را بی حس کند و از شدت درد بکاهد.

بیشتر بخوانید: تاثیر دیابت بر ارتودنسی

۶. شستشو با دهانشویه مریم گلی

مریم گلی دارای خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی است. برای تهیه دهانشویه مریم گلی، یک قاشق چای خوری برگ های خشک شده مریم گلی را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و پس از خنک شدن، آن را صاف کرده و دهان خود را شستشو دهید.

۷. استفاده از چای سیاه

یک کیسه چای سیاه خیس شده را به مدت چند دقیقه روی زخم بگذارید. تانن های موجود در چای سیاه به کاهش درد و التهاب کمک می کنند.

۸. روغن نارگیل

روغن نارگیل دارای خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی است. یک مقدار کمی از روغن نارگیل را روی زخم آفت بمالید. این روش می تواند به کاهش تحریک و تسریع بهبود کمک کند.

۹. ماست طبیعی

مصرف ماست طبیعی که حاوی پروبیوتیک ها است، می تواند به تعادل باکتری های دهان کمک کند و فرآیند بهبود آفت دهان را تسریع کند.

۱۰. مصرف ویتامین ها (مخصوصا ویتامین E) و مکمل زینک

آفت دهان چند روزه خوب می شود؟

بیشتر آفت های دهانی بین ۷ تا ۱۰ روز دوام دارند. در طول این مدت، شما متوجه می شوید که اندازه زخم به تدریج کوچکتر شده و درد آن کاهش می یابد. مشکل در درمان ارتودنسی این است که این درمان باعث تحریک مداوم داخل دهان می شود، بنابراین افراد ممکن است بیش از یک زخم در یک زمان یا زخم های متوالی داشته باشند. این موضوع می تواند باعث شود که به نظر برسد آفت ها برای مدت طولانی تری ادامه دارند.

متن انگلیسی:

In rare cases, you can develop a major aphthous ulcer, which can last up to six weeks. These major sores do cause significant pain, so you should speak to your orthodontist if you notice a single spot that does not seem to be healing.

ترجمه فارسی:

در موارد نادر، ممکن است دچار یک زخم آفتی بزرگ شوید که می‌تواند تا شش هفته ادامه داشته باشد. این زخم های بزرگ باعث درد قابل توجهی می شوند، بنابراین اگر متوجه شدید که یک نقطه خاص بهبود نمی یابد، باید با ارتودنتیست خود مشورت کنید.

empiredentalspecialty.com

پایان بندی

در پایان، آفت دهان یکی از مشکلات شایع و ناراحت‌کننده ای است که بسیاری از افراد به‌ویژه در طول درمان ارتودنسی با آن مواجه می شوند. اگرچه این زخم های کوچک معمولاً به طور خودبخود بهبود می یابند، اما می‌توانند کیفیت زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. شناخت عوامل مؤثر در بروز آفت دهان و استفاده از روش‌های پیشگیرانه و درمانی مناسب، می‌تواند به بیماران کمک کند تا این دوره را با درد و ناراحتی کمتری پشت سر بگذارند.

در نهایت، توجه به بهداشت دهان و دندان، رعایت نکات تغذیه‌ای و مشورت با ارتودنتیست در صورت بروز مشکلات طولانی مدت، نقش مهمی در کاهش مشکلات مرتبط با آفت دهان در طول درمان ارتودنسی دارد. با بهره گیری از این توصیه ها و پیگیری های لازم، می توان به بهترین شکل ممکن از سلامت دهان و دندانها در دوران ارتودنسی محافظت کرد.